Aquaducten in het oude Rome

Veel drinkwaterinstallaties in Nederland zijn onder de maat, blijkt uit een controle door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De slechte kwaliteit van de installaties brengt risico’s, zoals legionellabesmettingen met zich mee. De oude Romeinen zagen al de noodzaak in van een goed drinkwatersysteem. Zij legden aquaducten aan om schoon en stromend water bij de bevolking te krijgen.

In de oudheid was er vaak slechte hygiëne in steden en ziektes maakten doorgaans veel slachtoffers. Het gebeurde veel dat men uit hetzelfde water dronk waarin men uitwerpselen en afval loosde. De Romeinen bedachten hier iets op. Ze lieten water aanvoeren door gebieden ver bij de stad vandaan. Dit deden ze door middel van aquaducten. Water werd uit bronnen zoals rivieren en beken in kanalen gepompt en op verhogingen naar de stad vervoerd. Vanwege deze verhogingen was er minder kans dat ziektes in het water konden komen door drinkende dieren of modderstromen.

Aquaductus

Deze verhoogde kanalen noemden ze ‘aquaductus’, wat ‘waterleiding’ betekent in het Latijn. De Romeinen legden in totaal zo’n 420 kilometer aquaducten aan. Ze werden gebouwd van steen, baksteen en een cement gemaakt van vulkanische as. De aquaducten bestonden uit een waterkanaal dat werd gebouwd op Romeinse boogconstructies. De combinatie van het gebruikte materiaal en de sterke bogen zorgde voor een stevig bouwwerk. Veel aquaducten uit de Romeinse tijd staan dan ook nog tegenwoordig overeind.  In de steden aangekomen loosden de kanalen het water in enorme bassins, waarna het over de stad werd verdeeld.

Curator Aquarum

Hoewel de aquaducten zeer stevig waren, vereiste het waternetwerk veel onderhoud. De Romeinen stelden daarom een speciale ambtenaar in om het aquaductennetwerk in goede toestand te houden. Deze ambtenaar, de Curator Aquarum, had de taak om te zorgen dat het water bleef stromen. Hij had een leger slaven tot zijn beschikking om dit te bewerkstelligen, evenals een aantal betaalde arbeiders. In Rome en Italië verzorgden zulke ambtenaren de watervoorraad, in de door de Romeinen veroverde provincies deden de soldaten dit.

De Romeinen vonden het dus van groot belang dat schoon drinkwater aangevoerd werd. In Nederland is het op het moment beduidend minder goed gesteld met de drinkwatervoorraad. Volgens onderzoek blijkt dat 1800 van de 4655 gecontroleerde installaties niet aan de eisen voldeden.