De Amsterdamse haven

Ooit was Amsterdam een van de machtigste havensteden ter wereld. Hier een kort overzicht van de opkomst van Amsterdam en diens Gouden Eeuw en Zilveren Eeuw.

Voor het jaar 1200 was er weinig meer dan drassige grond waar nu Amsterdam ligt. Vissers en boeren vestigden zich vanaf die tijd in het gebied en beginnen aan de opbouw van wat eens zal uitgroeien tot een machtige handelsstad. Na de aanleg van een dam met sluizen wordt de monding van de Amstel de eerste zeehaven van de dan nog kleine nederzetting. In 1275 ontving de stad een tolprivilege van de Hollandse graaf Floris V. Vanaf dit moment neemt de handelsactiviteit in de stad toe. Rond 1300 ontving Amsterdam ook stadsrechten. Economisch gezien werd de stad aantrekkelijker door de toenemende handel, scheepsvaart en scheepsbouw. Tussen 1300 en 1500 groeide de stad dan ook sterk.

De Amsterdams haven in de Gouden Eeuw

In de 16e eeuw nam Amsterdam de plek van Antwerpen over als grootste havenstad in de regio. Tijdens de opstand tegen de Spaanse koning Filips II werd Antwerpen in 1585 door Spaanse troepen geplunderd. Dit staat beter bekend als de val van Antwerpen. De positie van Antwerpen verzwakte aanzienlijk en veel, met name Joodse, kooplieden kozen ervoor zich in Amsterdam te vestigen. Voor Amsterdam betekent dit vooral één ding: welvaart. Een periode van bloei en rijkdom brak aan, beter bekend als de Gouden Eeuw. Amsterdam werd de grootste stapelmarkt van Europa.

Door haar liberale houding trok de stad rijke en geleerde immigranten aan. Ook de godsdienstvrijheid speelde hierbij een rol. In 1602 worden de VOC en de Beurs van Amsterdam opgericht: Amsterdam wordt het financiële hart van Europa en overal in de wereld zijn de VOC en WIC actief op het gebied van handel.

De Zilveren Eeuw

In 1672 werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden aangevallen door Frankrijk, Engeland en enkele Duitse bisdommen. Deze gebeurtenis staat beter bekend als het Rampjaar. Vanaf dit moment verliest Amsterdam de hegemonie over de wereldzeeën. Vooral Engeland nam deze positie over. Hoewel Amsterdam een welvarende stad bleef door overzeese handel en handel met Frankrijk en Engeland, was er geen sprake meer van een Gouden Eeuw maar van een Zilveren Eeuw. Aan deze eeuw zou een eind komen met de Vierde Engelse Oorlog (1780-1784). Vooral kort hierna, in de Bataafs-Franse tijd leed de stad enorme economische schade.

Het moderne Amsterdam

Na de Frans-Bataafse tijd begon een periode van wederopbouw. Vooral het Noordhollandsch kanaal en het Noordzeekanaal waren belangrijke infrastructurele projecten waarmee geprobeerd werd de Amsterdamse haven beter bereikbaar te maken. Hoewel Amsterdam tegenwoordig nog steeds over een grote haven beschikt, heeft Rotterdam de plaats als grootste haven van Europa overgenomen. De grootste havens ter wereld liggen vandaag de dag met name in China.