Geschiedenis van het kielhalen
Na de doodstraf was kielhalen de zwaarste straf waarmee matrozen bestraft konden worden. Het slachtoffer werd in een harnas driemaal onder het schip doorgetrokken, waarbij het de bedoeling was dat de gestrafte bleef leven.
De Republiek der Nederlanden werd na haar onafhankelijkheid van het Spaanse Rijk een zeevarend land. Zo kreeg de Republiek een grote vloot van oorlogs- en handelsschepen. Aan boord van deze schepen ging de kapitein over de rechtspraak. Hij was gerechtigd om lijfstraffen uit te delen en gebruikte deze om dronkenschap, vechtpartijen en muiterij te bestraffen.
Kielhalen
Eén van de zwaarste straffen die de kapitein kon opleggen was kielhalen. De gestrafte moest zich van al zijn kleren behalve zijn hemd en zijn onderbroek ontdoen en werd in een ijzeren of loden tuig gehesen. Via een katrol werd hij vervolgens aan een touw opgehesen, om onder de gehele lengte van het schip door getrokken te worden. Deze straf werd drie keer herhaald. In veel gevallen werd hij daarna ook nog gestraft met zweep- of stokslagen.
Levend
Er werden wel maatregelen genomen om de gestrafte in leven te houden. Soms werd hij verzwaard, zodat hij niet tegen de onderkant het schip aan zou schuren. De grote hoeveelheid zeeschelpen die doorgaans op scheepsbodems zaten zouden de gevangene namelijk openrijten. Ook werd op de rechterarm van de gestrafte een spons met olie gebonden, waar de gevangene op kon bijten om niet te verdrinken. De scheepschirurgijn controleerde na iedere kielhaal of de gestrafte in goede gezondheid verkeerde.
Afschaffing
In 1851 werd de vice-admiraal James Enslie benoemd tot Minister van de Marine. Enslie zette zich in om de lijfstraffen bij de Nederlandse zeemacht aan banden te leggen. Hij legde een beperking op aan het aantal zweep- en stokslagen dat mocht worden uitgedeeld en zorgde voor een verbod op kielhalen.
De twee Nederlandse mannen die afgelopen week zijn veroordeeld, deelden geen wettelijke straf uit. Zij gooiden een Braziliaanse matroos van boord om niet te hoeven betalen voor de boot waarop zij een proefvaart maakten. Ze krijgen 13 en 14 jaar gevangenisstraf.
