Het heelal door de ogen van Hubble
De ruimtevaartorganisatie NASA heeft besloten om drie missies met satelliettelescopen uit te breiden. Het gaat hierbij om de Kepler, de Spitzer en de Planck ruimtetelescopen. “Dit betekent dat we verder kunnen met onderzoek naar zaken als de geboorte van het universum met Planck, naar melkwegen en sterren met Spitzer, terwijl Kepler op zoek is naar aardachtige planeten”, meent astronoom Michael Werner. Eén van de belangrijkste ruimtetelescopen uit de geschiedenis was de Hubble telescoop, gelanceerd in 1990.
In de jaren ’80 waren technici en natuurkundigen druk bezig met het ontwikkelen van een telescoop die zich buiten de atmosfeer van de aarde zou begeven. Een dergelijke ruimtetelescoop heeft veel minder last van atmosferische ruis dan een telescoop op de aarde. Deeltjes in de lucht blokkeren namelijk de hoeveelheid licht die door komt naar het aardoppervlak. De nieuw te ontwikkelen Hubble telescoop zou in de ruimte daarom ontelbaar veel meer kunnen waarnemen dan een aardse telescoop.
Lancering van de Hubble
Het project was in 1990 zo ver om tot lancering over te gaan. Eenmaal in een baan om de aarde,bleek de Hubble verkeerd gebouwd. Er was een klein mankement in de optische techniek van de spiegel, waardoor de beelden wazig en onscherp waren. Drie jaar later werd het probleem verholpen door astronauten die de Hubble repareerden en gebruiksklaar maakten. Wat Hubble vervolgens zag, verbaasde de wereld. Vrijwel alle afbeeldingen van sterrenstelsels en gasnevels die men tegenwoordig op internet of in boeken vindt, zijn gemaakt door Hubble.
De ontdekkingen van de ruimtetelescoop
Één van Hubble´s meest bijzondere foto’s werd gemaakt toen de telescoop gericht werd op een zeer donker en ogenschijnlijk leeg stuk universum. Plotseling doemden er allerlei stokoude sterrenstelsels op, allemaal miljarden jaren oud. Dit gaf astronomen veel inzicht in het vroege begin van het heelal. Ook maakte Hubble gedetailleerde foto’s van gasnevels en toonde het aan hoe planeten en sterren geboren worden. De impact van de telescoop op de natuur- en sterrenkunde was groot. Naar aanleiding van Hubble observaties zijn meer dan duizend wetenschappelijke artikelen verschenen.
Opvolgers van de Hubble ruimtetelescoop
Na Hubble zijn er nog een aantal andere telescopen de ruimte in gelanceerd, waaronder de Planck, Kepler en Spitzer telescopen, die specifieke zaken onderzoeken. Vooral de Kepler, sinds 2009 operationeel, heeft veel in het nieuws gestaan om zijn bevindingen. Deze telescoop zoekt namelijk naar aardachtige planeten buiten ons zonnestelsel en heeft er al enkele gevonden in slechts een klein deel van onze Melkweg. De Hubble doet nog gewoon dienst, maar sinds 2022 heeft de James Webb Space Telescope het belangrijkste werk overgenomen. Deze heeft een nog krachtigere lens, waardoor het mogelijk is nog oudere sterrenstelsels te bekijken, steeds dichter bij de oorspronkelijke big bang. In dit geval zeggen beelden meer dan woorden.