Montenegro in het Joegoslavische koninkrijk
De Europese Unie heeft bekendgemaakt dat het start met toetredingsonderhandelingen met Montenegro. Het Balkanland is sinds 2010 kandidaat lidstaat. Het land is sinds 2006 onafhankelijk maar hoorde bijna de gehele 20e eeuw bij het koninkrijk Joegoslavië.
Sinds 1910 was Montenegro een onafhankelijk koninkrijk onder leiding van Nicolaas I van Montenegro. In die tijd was er door alle spanningen op de Balkan echter continu dreiging uit omringende gebieden. De Eerste Wereldoorlog en de roep van de Slavische staten om onafhankelijkheid intensiveerde dit. Om de conflicten het hoofd te kunnen bieden ging Nicolaas tijdens de Eerste Wereldoorlog een alliantie aan met Servië. De Serviërs kregen het bevel over de Montenegrijnse troepen. Deze waren zo ontevreden over de zaken waar ze voor werden ingezet dat veel van hen vluchtten. Hierna greep keizer Frans Jozef van Oostenrijk-Hongarije zijn kans en bezette het koninkrijk. Nicolaas vluchtte hierop naar Frankrijk.
Na de Eerste Wereldoorlog werd de onafhankelijkheid van Montenegro niet hersteld. Een nationale vergadering besliste in 1918 dat de Servische koning Peter I heerser van het gebied zou worden en werd het onderdeel van het koninkrijk Joegoslavië. Servische troepen zouden zich hier tot 1924 tegen blijven verzetten en een guerrillastrijd tegen de Joegoslaven voeren.
In 1940 vielen Duitsland, Italië, Hongarije en Bulgarije Joegoslavië aan. Onder leiding van Josip Broz Tito werd teruggevochten en in 1946 werd de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië opgericht onder leiding van Tito. Binnen deze communistische republiek was Montenegro een aparte entiteit en dit zou ze tot 1992 blijven. Door deze voorkeursbehandeling waren de communisten in eerste instantie populairder in Montenegro dan in de andere Slavische gebieden.
Toen de meeste landen zich in de jaren ’90 dan ook los maakten uit het Joegoslavische rijk en onafhankelijk werden, deed Montenegro dit, samen met Servië, niet. Wel nam Montenegro steeds meer afstand van het optreden van Servië in Kososvo eind jaren ’90. Formeel bleef Joegoslavië tot 2006 bestaan als de confederatie ‘Servië en Montenegro’. De Montenegrijnse regering pleitte echter openlijk voor onafhankelijkheid en in 2006 splitste het land zich af van Servië, waarmee het zelfstandig werd.
De Europese ministers hebben nu een positieve aanbeveling gedaan voor het toetreden van Montenegro tot de EU. Wel moet het land nog werken aan het aanpakken van corruptie en georganiseerde criminaliteit. Als Montenegro wordt toegelaten is dit het derde land uit voormalig Joegoslavië (na Slovenië en Kroatië) dat de EU betreedt.
