Ravenna: Hoofdstad van het West-Romeinse Rijk, smeltkroes van Europa
In 402 koos keizer Honorius Ravenna tot hoofdstad van het West-Romeinse Rijk. Dat trok wetenschappers, ambachtslieden en religieuze leiders naar de stad, die uitgroeide tot het culturele en politieke centrum van Noord-Italië. Hoogleraar Judith Herrin volgt de levens van Ravenna’s heersers, kroniekschrijvers en inwoners en laat zien hoe de stad de ontmoetingsplaats werd van Griekse, Latijnse, christelijke en barbaarse culturen en de spil vormde tussen oost en west. In Ravenna, dat bekroond werd met de Duff Cooper Prize voor het beste non-fictieboek, brengt Judith Herrin de vroege middeleeuwen tot leven door de geschiedenis van één stad. Prachtig geïllustreerd met 32 pagina’s speciaal gemaakte foto’s van de beroemde mozaïeken.
Leesfragment
Ravenna werd gebouwd op zandbanken en houten palen, met bruggen over de vele kanalen die in en om de stad stroomden, net als Venetië in later eeuwen. Verspreid over het drassige land tussen de Padenna en de Lamisa, twee zijtakken van de Po, bezat Ravenna alles wat je in een Romeinse stad kon verwachten: gebouwen voor het stadsbestuur en voor volksvermaak, tempels en, op een gegeven moment, kerken. Het hele, enorme overheidsapparaat, het leger, de kooplieden en de geleerden volgden de keizer naar de nieuwe hoofdstad. Stilicho’s instinct bleek juist. Ravenna werd een nagenoeg onneembaar centrum, dat vaak is belegerd maar zelden met geweld is ingenomen, en het ontwikkelde zich tot een echte hoofdstad met de bijbehorende grootse architectuur, versierd in de indrukwekkende stijl van dat moment.
Desondanks was Ravenna een stad die haar belang ontleende aan haar locatie. Ze was, voor alles, een knooppunt. De ontzagwekkende krachten waardoor het Middellandse Zeegebied werd verscheurd en waardoor in het westelijk deel van de Romeinse wereld een geheel nieuwe politieke situatie ontstond, werden niet alleen door die stad mogelijk gemaakt. Ze werden ook door haar gebundeld en tot op zekere hoogte bepaald. Daarom is de geschiedenis van Ravenna niet alleen de geschiedenis van een stad, haar bestuurders en het leven van haar inwoners, maar ook een veel groter verhaal over de machten uit verre streken die ertoe werden aangetrokken en die Ravenna maakten tot een brandpunt van Europa.
