11 augustus jarig: Christiaan Eijkman

Christiaan Eijkman is een Nederlandse arts die onderzoek deed naar de ziekte Beriberi, waardoor mensen erg zwak worden. Eijkman toont aan dat dit komt door ernstige ondervoeding en legt met die conclusie de basis voor de ontdekking van de vitamines. Voor zijn bijdrage aan de geneeskunde ontvangt hij in 1929 een Nobelprijs. Christiaan Eijkman werd geboren op 11 augustus 1858 te Nijkerk.

Christiaan Eijkman, die vernoemd werd naar zijn vader, was het zevende kind van een hoofdonderwijzer op een lokale school uit Nijkerk en zijn vrouw Johanna Alida Pool. In 1859 verhuisde het gezin naar Zaandam waar Eijkman’s vader hoofd van een nieuw opgerichte school werd. Eijkman kreeg daar zijn middelbare schoolopleiding en vertrok op 17-jarige leeftijd naar Amsterdam om te studeren aan de Militaire Geneeskundige School.

In 1883 promoveerde hij cum laude tot doctor in de geneeskunde en vertrok hij als arts naar Nederlands-Indië, samen met zijn vrouw Aaltje van Edema. Twee jaar later keerde hij wegens malaria terug naar Nederland. Eenmaal hersteld werkte hij samen met Robert Koch in Berlijn aan een bacteriologisch onderzoek. In 1886 keerde hij namens de Nederlandse regering terug naar Java om onderzoek te doen naar Beriberi, een ziekte waarbij mensen ernstig verzwakt raken. 

Leestips-Boek

Inleiding tot de geschiedenis der geneeskunde

€ 19.50

Eijkman werd op Java uiteindelijk hoofdonderzoeker van het Geneeskundig Laboratorium en deed daar tot 1896 enkele belangrijke ontdekkingen. Hij kwam erachter dat Beriberi het gevolg was van het ontbreken van een aantal voedingsstoffen in het voedsel van de plaatselijke bevolking. Zijn ontdekking leidde in de jaren ‘ 20 tot het concept van de vitamine, hoewel Eijkman zelf lang bleef volhouden dat Beriberi ook deels veroorzaakt kon worden door een bacterie.

Na zijn terugkeer naar Nederland in 1898 werd hij professor in de geneeskunde aan de Universiteit van Utrecht en in 1907 werd hij lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Eijkman kreeg pas in 1929 de grootste erkenning voor zijn werk met de toekenning van de Nobelprijs voor Geneeskunde. Christiaan Eijkman overleed op 5 november 1930 in Utrecht.