11 november jarig: Hendrik IV, Fjodor Dostojevski en Victor Emanuel III
‘Niets in deze wereld is zwaarder dan het spreken van de waarheid’. In de boeken van Dostojevski staat het begrip van de menselijke psychologie vrijwel altijd centraal. De Russische schrijver was een van de belangrijkste auteurs van de negentiende eeuw. Fjodor Dostojevski werd geboren op 11 november 1821.
Een keizer van het Heilige Roomse Rijk, een Rusissche schrijver en een Italiaanse koning. Veel hebben Hendrik IV, Fjodor Dostojevski en Victor Emanuel III op het eerste gezicht niet gemeen. Toch delen ze minstens één ding: 11 november, hun geboortedag.
Hendrik IV (1050-1160) was koning van Duitsland en keizer van het Heilige Roomse Rijk. Hendrik werd geboren op 11 november 1050 in het dorpje Goslar te Nedersaksen. Hij was de oudste zoon van keizer Hendrik III en Agnes van Poitou. Op vijfjarige leeftijd werd Hendrik uitgehuwelijkt aan de vierjarige Bertha van Savoye. Na het overlijden van zijn vader in 1056 werd hij gekroond tot koning Hendrik van Duitsland. Maar omdat de jonge heerser pas zes jaar oud was nam zijn moeder Agnes tijdelijk het bestuur waar. In 1065 werd Hendrik officieel meerderjarig en nam hij de heerschappij van Duitsland over. Hij was een sterk voorstander van kerkhervormingen, wat hem vanaf 1073 in conflict bracht met paus Gregorius VII, de zogenaamde Investituurstrijd. Elf jaar later veroverde Hendrik Rome, stelde hij een nieuwe paus aan en liet zichzelf kronen tot keizer van het Heilige Roomse Rijk. In 1105 kwam zijn eigen zoon, eveneens genaamd Hendrik, in opstand tegen hem. De oudere Hendrik werd verslagen en sloeg op de vlucht. Uiteindelijk kwam hij terecht in Luik, waar hij overleed op 7 augustus 1106.
Fjodor Dostojevski (1821-1881) was een Russisch schrijver en publicist. Hij werd geboren op 11 november 1821 in Moskou. Gedurende zijn jeugd volgde Dostojevski een opleiding aan de militaire ingenieurschool in Sint-Petersburg, waar hij in 1842 de rank van luitenant behaalde. Ondertussen begon hij met het vertalen van het werk van westerse auteurs, waaronder Honoré de Balzac en George Sand. Zijn eerste eigen roman verscheen in 1845 en kreeg de titel Arme mensen. Dostojevski was actief binnen revolutionaire kringen en werd daarvoor op 23 april 1849 gearresteerd en veroordeeld tot het vuurpeleton. Net voor het moment van executie kreeg hij echter gratie. In plaats daarvan werd hij voor een periode van vier jaar verbannen naar een werkkamp in Siberië. Daar was de enige beschikbare literatuur het Nieuwe Testament, en dus legde hij zich toe op een bestudering van het christendom. Een aantal van zijn boeken getuigt van de verschrikkingen die hij in de werkkampen meemaakte. In veel van de latere werken van Dostojevski, waaronder De Idioot, Boze Geesten en zijn meesterwerk De gebroeders Karamazov, keert de Godsvraag dan ook altijd terug. Zijn bekendste werk is Misdaad en Straf. Dostojevski staat bekend als een van de belangrijkste auteurs van de negentiende eeuw, met name vanwege zijn filosofische insteek en sterke dialogen. Dostojevski overleed 9 februari 1881 op 59-jarige leeftijd.
Victor Emanuel III (1869-1947) was koning van Italië en Albanië en keizer van Ethiopië. Hij was de zoon van koning Umberto I en diens echtgenote Margaretha van Savoye. In zijn jeugd volgde Victor een militaire opleiding, maar toonde hij zich vooral geïnteresseerd in wetenschappelijk onderzoek. Na de moordaanslag op zijn vader op 29 juli 1900 werd hij uitgeroepen tot koning Victor Emanuel III. Op 28 oktober 1922 werd hij geconfronteerd met de Mars op Rome van Benito Mussolini en besloot hij hem tot premier van Italië te benoemen. Samen met hem organiseerde Victor in 1935 de Italiaanse inval van Ethiopië. Hij verdreef de Ethiopische leider Haile Selassie en kroonde zichzelf tot keizer van Ethiopië. Vier jaar later annexeerde Italië Albanië en werd Victor ook heerser van dit land. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog steunde Victor de politiek van zijn premier, maar in 1943 organiseerde de koning een staatsgreep tegen Mussolini. Dit kon echter niet voorkomen dat de reputatie van de Italiaanse monarchie voorgoed beschadigd was. Aan de vooravond van een referendum over de afschaffing van de monarchie trad Victor in 1946 af als koning van Italië. Hij overleed een jaar later op 28 december 1947.
