12 september jarig: Frans I, Richard Gatling en George Breitner
De Gatling-gun is het eerste snelvurende machinegeweer. Het wapen is bekend geworden door het gebruik in de Amerikaanse Burgeroorlog. Kenmerkend zijn de roterende lopen, wat het koelen van de lopen vergemakkelijkt en het vuren en herladen synchroniseert. Hierdoor kunnen er meerdere schoten afgevuurd worden zonder dat de lopen oververhit raken. De uitvinder van het geweer is Richard Gatling. Hij werd geboren op 12 september 1818.
Een koning van Frankrijk, een Amerikaanse uitvinder en een Nederlandse kunstschilder. Frans I, Richard Gatling en George Hendrik Breitner hebben weinig met elkaar gemeen, behalve hun geboortedag: 12 september.
Fra
ns I van Frankrijk (1494-1547) werd geboren op 12 september 1494 en was de enige zoon van Karel, Graaf van Angoulême, en Louise van Savoy. Zijn vader was een directe neef van koning Lodewijk XII van Frankrijk en hiermee de troonopvolger. Na de dood van zijn vader in 1496, werd Frans I op 2-jarige leeftijd troonopvolger van de koning van Frankrijk. Na het overlijden van de koning volgde Frans I hem op 1 januari 1515 op als koning van Frankrijk. Tijdens de jaren dat Frans I zijn opleiding volgde, circuleerden er in Frankrijk ideeën die afkomstig waren uit de Italiaanse Renaissance. Frans I raakte hierdoor beïnvloed en zijn heerschappij wordt dan ook gezien als de eerste met een humanistische inslag. Zo werd er tijdens zijn regeerperiode een begin gemaakt aan de immense kunstcollectie van de Franse koningen, welke vandaag de dag te zien is in het Louvre. Daarnaast was de Franse koning een uitstekend dichter en een voorvechter van literatuur en poëzie. Frans I bleef koning tot de dag waarop zijn zoon en troonopvolger zijn 28e verjaardag vierde, dat was namelijk de dag waarop hij stierf in 1547.
Richard Gatling (1818-1903) was een Amerikaanse uitvinder. Hij werd geboren op 12 september 1818 en is vooral bek
end geworden door de uitvinding van de Gatling-gun. Deze werd in 1861 door hem uitgevonden en was het eerste snel vurende machinegeweer. Het geweer werd voor het eerst gebruikt tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. Het is een door handkracht aangedreven mitrailleur, gebaseerd op het principe van roterende lopen. In 1877 schreef Gatling er het volgende over: ‘Het viel mij op, dat wanneer ik een machine uit kon vinden waarmee één man net zoveel gevechtskracht heeft als normaal gesproken honderd man, het niet meer nodig zou zijn om grote legers te hebben en mensen daardoor minder blootgesteld zouden worden aan oorlog en de hierbij horende ziektes.’ Richard Gatling overleed op 26 februari 1903 in New York.
George Hendrik Breitner (1
857-1923) was een Nederlandse kunstschilder. Op 12 september 1857 werd hij in Rotterdam geboren. Breitner staat bekend als een schilder van het volk door zijn realistische stijl en het schilderen van de lagere klassen van de samenleving. Willem Mesdag raakte onder de indruk van Breitners talent om paarden te tekenen. Hij huurde Breitner in om de paarden en artillerie in zijn beroemde Panorama Mesdag te schilderen. Tegen het einde van de 19e eeuw was Breitner één van de eerste die met fotografie als kunstvorm experimenteerde. Hij werd hier uiteindelijk een meester in. Ondanks zijn succes verkeerde Breitner bijna zijn hele leven in financiële moeilijkheden. Breitner stierf op 5 juni 1923 in Amsterdam. In 2007 werd het bekende schilderij van Breitner ‘Meisje op de paardenkar’ aan een Portugese kunsthandel verkocht voor ruim een half miljoen euro.
