Geen afbeelding beschikbaar

17 januari jarig: Pius V, Benjamin Franklin en Al Capone

Hij lijkt onschendbaar voor de wet. Sommigen noemen hem ook wel ‘scarface’, vanwege het litteken op zijn gezicht. Justitie zit achter hem aan, maar krijgt maar geen grip op de man. Maffiabaas Al Capone werd geboren op 17 januari 1899.

Een Paus, een Amerikaanse founding father en een maffiabaas. Veel hebben Paus Pius V, Benjamin Franklin en Al Capone op het eerste gezicht niet gemeen. Toch delen ze minstens één ding: 17 januari, hun geboortedag.

Paus Pius V (1504-1572) werd geboren op 17 januari 1504 als Antonio Ghislieri in Italië. Zijn familie was van een verarmde adellijke lijn. Toen hij veertien jaar oud was, werd hij opgenomen in de Dominicaanse kloosterorde. Na zijn opleiding bij de Dominicanen werd hij in 1528 priester. Nadat hij een lange periode les gaf en kerkelijk werk deed, werd hij in 1556 benoemd tot Bisschop van Sutri. Ghislieri keerde zich in deze periode tegen ketterij en werd daarom in 1557 benoemd tot Hoofd van de Inquisitie, de kerkelijke rechtbank. Als kroon op zijn inzet voor het christendom werd hij in 1566 benoemd tot paus en hij nam de naam Pius V aan. In zijn rol als paus wendde hij zich voornamelijk tot het bestrijden van het protestantisme en de Turken. Ook steunde hij missies naar de Nieuwe Wereld en probeerde hij zijn invloed op seculiere machthebbers te vergroten. Toen in Engeland de protestantse Elizabeth I koningin werd, steunde Paus Pius V de katholieke Mary Stuart en excommuniceerde hij Elizabeth. Paus Pius V stierf op 1 mei 1572.

Benjamin Franklin (1706-1790) werd geboren op 17 januari 1706 als tiende zoon in een groot gezin. Hij werd op jonge leeftijd van school gehaald om in de leer te gaan bij de drukpers van zijn halfbroer James. Hij verhuisde in 1723 naar Philadelphia na een felle onenigheid met James. Hier raakte hij bevriend met de provinciale gouverneur William Keith, de persoon die hem overhaalde om in London zijn opleiding als drukker te voltooien. Drie jaar later keerde Benjamin weer terug naar Amerika in de hoop een eigen drukkersbedrijfje op te zetten. Zijn naam groeide snel in populariteit en hij begon een discussiegroep met de naam Junto (later bekend als de American Philosophica Society). Daarnaast hield Benjamin experimenten met elektriciteit en dacht hij na over meteorologie. Zijn voornaamste verdienste is de uitvinding van de bliksemafleider en het bedenken van het concept van de golfstroom. Ook hield hij zich bezig met politiek, en schaarde hij zich achter het onafhankelijkheidsstreven. Benjamin Franklin hoor tot de zogenaamde ‘Founding Fathers’ van de Verenigde Staten, omdat hij medeopsteller was van de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring van 1776. Op 84-jarige leeftijd overleed Benjamin Franklin in Philadelphia.

Al Capone (1899-1947) werd geboren op 17 januari 1899 in New York. Zijn criminele leven begon vroeg, op tienjarige leeftijd zat hij al bij twee jeugdbendes. Hij kwam in gevecht met een andere bendelid en werd met een mes geraakt in zijn gezicht, hetgeen hem de bijnaam ‘Scarface’ opleverde. In 1919 verhuisde Al Capone naar Chicago. Hier zorgde hij ervoor dat de maffiabaas Collissimo uit de weg geruimd werd. Nu kon Al Capone zijn eigen maffia imperium opbouwen in Chicago. Hij liet tegenstanders vermoorden, perste mensen af en kocht ambtenaren om. Hij werd letterlijk immuun voor vervolging, hij was zo rijk dat hij iedereen kon intimideren en omkopen. Ondanks zijn criminele daden was Capone zeer geliefd onder het volk. Tijdens de depressie van de jaren dertig deed hij zelfs aan liefdadigheid, door gaarkeukens voor werklozen op te richten. Al Capone werd gezien in het gezelschap van filmsterren, zakenmensen en politici. Moordaanslagen op Al Capone mislukten telkens. Het was uiteindelijk de overheid die hem ten onder deed gaan. Veroordelingen wegens moord lukten maar niet, totdat hij in 1929 opgepakt kon worden voor belastingontduiking. Ditmaal mislukten zijn pogingen tot omkoping en kreeg hij een gevangenisstraf van 11 jaar. Vanaf 1934 zat hij opgesloten naar de beruchte gevangenis Alcatraz. In 1939 kwam hij vrij, maar zijn gezondheid was zwaar achteruit gegaan. Hij leidde aan een agressief virus en stierf uiteindelijk op 25 januari 1947.

Personen: 

Het ‘sterrenkamp’ in Bergen-Belsen

Lees het aankomende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Geschiedenis magazine 3 van 2024 nu in de winkel

Het derde nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Olympias, moeder van Alexander de Grote

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Jan van Schaffelaar

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.