17 maart jarig: Albert Hahn

Albert Hahn was een van de bekendste politieke tekenaars van Nederland. Met zijn pen en tekenstift ging hij vanuit socialistische overtuiging de strijd aan tegen de uitbuiting van arbeiders door kapitalisten, tegen de kerk als ‘hoeders van het dom gehouden volk’ en tegen maatschappelijk onrecht. Albert Hahn werd geboren op 17 maart 1877 in Groningen.

Albert Hahn was de zoon van Gerardus Hahn, die werkte als glasschilder, lijstenmaker en ontwerper van uithangborden. Zijn moeder was Johanna Rentjes. De familie had het niet breed en de jonge jaren van Hahn werden gekenmerkt door, zoals hij zelf eens in een interview zei, ‘fatsoenlijke armoede’. Daarbij had Hahn vanaf zijn negende levensjaar te kampen met tuberculose in een rugwervel. Hierdoor lag hij tussen 1890 en 1892 regelmatig in het ziekenhuis en was hij niet in staat zijn lagere school af te ronden. In het ziekenhuis kon hij wel zijn tekenkunsten oefenen en maakte hij portretten van artsen, professoren en verpleegsters.

In de tussentijd had Hahn zich laten inschrijven bij de Academie Minerva in Groningen, waar hij later tekenlessen volgde. Zijn werk werd erg gewaardeerd en in 1895 en 1896 ontving hij meerdere onderscheidingen voor hand- en naakttekenen en decoratiewerk. In 1896 rondde hij zijn opleiding met succes af. Daarna studeerde hij verder in Amsterdam. In 1901 sloot hij zijn studietijd af met een ‘Middelbaar Onderwijsakte’ en werd hij leraar tekenen aan een Amsterdamse ambachtsschool.

Zijn carrière als politiek tekenaar begon in juli 1901, toen hij meewerkte aan een onderzoeksrapport over de situatie in arbeiderswijken. Zijn tekeningen waren een bijna fotografische weergave van het armoedige leven dat mensen leidden in vochtige kelders en kamers. Via deze opdracht raakte hij bevriend met Eduard Polak, redacteur van het socialistische blad Het Volk. Toen dit blad in 1902 een prijsvraag uitschreef voor een tekening in de bijlage Zondagsblad maakte Hahn zijn eerste politieke prent, waarmee hij de wedstrijd won. Hahn werd een vaste medewerker en zijn prenten werden een journalistiek wapen van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij SDAP.

De kracht van zijn tekeningen was dat ze duidelijk en voor iedereen begrijpelijk waren. Toen Zondagsblad in 1907 overging in De Notenkraker tekende Hahn wekelijks de omslagen voor dit blad. Dit bleef hij doen tot hij op 3 augustus 1918 stierf.