18 juni jarig: Édouard Daladier
Édouard Daladier vecht mee in de Eerste Wereldoorlog en begint daarna een politieke carrière. Als leider van de linkse partij Radical is hij drie keer een korte periode premier van Frankrijk. In 1938 ondertekent hij in die rol het Verdrag van München, waarin de Fransen, Britten en Italianen Adolf Hitler toestaan Sudetenland in te nemen. Édouard Daladier werd geboren op 18 juni 1884 te Carpentras.
Édouard Daladier was de zoon van een bakker uit het Zuid-Franse Carpentras. Als getalenteerde leerling uit een arme familie kon hij gebruik maken van een speciaal staatsprogramma voor scholieren, waardoor hij naar het lyceum in Lyon kon. Toen hij zijn opleiding had afgerond begon Daladier aan een loopbaan in de lokale politiek.
Dat begin was van korte duur, want in 1914 meldde Daladier zich bij het Franse leger om te vechten in de Eerste Wereldoorlog. Na de oorlog nam hij namens de radicale partij plaats in het Franse parlement. Daar werkte hij zich op binnen de politieke rangen. In 1924 werd hij minister van Koloniën. Door de onrustige Franse politiek waren er tot 1933 verschillende kabinetten, waarin hij onder meer minister van Defensie was.
In januari 1933 werd Daladier zelf gekozen tot premier. Zijn regering hield het slechts zeven maanden vol, waarna nieuwe verkiezingen volgden. Daladier werd herkozen, maar na gewelddadige protesten van rechtse anti-regering demonstranten, waarbij negentien doden vielen, moest hij opnieuw opstappen.
Daladier werd in 1938 voor de derde keer premier van Frankrijk. Inmiddels was Hitler in Duitsland begonnen om het na de Eerste Wereldoorlog verloren grondgebied terug te veroveren. Daladier sloot zich, met tegenzin, aan bij het Verdrag van München. Hij was daartoe aangezet door de Britse premier Chamberlain, die dacht met het verdrag oorlog te kunnen voorkomen. Daladier vermoedde al dat Hitler niet bij Sudetenland, onderdeel van Tsjecho-Slowakije en onderwerp van het verdrag, zou stoppen.
Na de invasie van Frankrijk door Duitsland vluchtte Daladier naar Marokko in een poging de Franse regering in het buitenland voort te zetten. In 1941 werd hij opgepakt en berecht voor verraad door de aan Duitsland gelieerde Vichy regering. Vanaf 1945 was hij nog enkele jaren lid van het Parlement en van 1953 tot 1958 burgemeester van Avignon. Daarna verdween hij uit de politiek. Daladier overleed op 10 oktober 1970 in Parijs.
Bronnen
- Britannica, Édouard Daladier (17-6-2013)
- Spartacus Educational, Edouard Daladier (17-6-2013)
- Oxford Dictionary of Political Biography, Edouard Daladier (17-6-2013)
Afbeelding
- Wikimedia Commons, Daladier 1924
Leestips-boek