1982: Diplomatieke betrekkingen Nederland en Suriname
Door een inval van de politie afgelopen weekend in de Haagse woning van een Surinaamse diplomaat is maandag een diplomatieke rel ontstaan tussen Nederland en Suriname, schrijft het Algemeen Dagblad vandaag. Al eerder liepen de diplomatieke betrekkingen een deuk op. Namelijk na de Decembermoorden van 1982.
Op 25 november 1975 werd de Surinaamse vlag gehesen. Suriname werd een onafhankelijke republiek. Met het Koninkrijksstatuut van 1954 had Suriname al autonomie verkregen met uitzondering van de terreinen defensie en buitenlandse zaken. Vanaf 1975 mocht de regering van de onafhankelijke Surinaamse republiek ook over defensie en buitenlandse zaken beslissen. Bij de onafhankelijkheid werd tevens besloten dat Nederland voor 3,5 miljard Nederlandse gulden (1,6 miljard euro) aan ontwikkelingshulp zou verlenen aan Suriname. Die hulp werd echter tijdelijk opgeschort door verkoeling van de diplomatieke betrekkingen tussen beide landen na de decembermoorden van 1982.
Staatsgreep Desi Bouterse
De regering van Johan Ferrier bleek sinds de onafhankelijkheid van 1975 niet in staat Suriname tot duurzame ontwikkeling te brengen. Op 25 februari 1980 pleegde Desi Bouterse en nog vijftien anderen een staatsgreep.Zowel Suriname als Nederland oordeelde aanvankelijk niet negatief over het militaire bewind. De nieuwe militaire leiders leken Suriname van een zekere mate van zelfvertrouwen te voorzien. Maar na 8 december 1982 veranderde die houding. Op die dag werden in Fort Zeelandia vijftien critici van het militair regime Bouterse doodgeschoten.
Decembermoorden 1982
De dood van de vijftien mannen liet flinke sporen na in de Surinaamse samenleving. De geëxecuteerde mannen hadden kritiek geuit op het militaire regime van Bouterse. De vijftien doden behoorden tot de Surinaamse intelligentsia. Het waren advocaten, journalisten, vakbondsleiders, dissidente militairen en zakenlui. De militaire leiding verklaarde na de moorden dat de vijftien mannen, waarvan een deel de nacht ervoor was gearresteerd, op de vlucht waren geslagen en toen zijn neergeschoten. Maar anderen spraken over martelingen, moord en executies. Ook zou Desi Bouterse zelf bij de executies aanwezig zijn geweest. De Nederlandse regering bevroor uit protest de ontwikkelingshulp aan Suriname.
Opschorting hulp
De hulp van Nederland aan Suriname werd in het verleden in totaal drie keer opgeschort. De eerste keer was dus het geval na de decembermoorden. De tweede opschorting gebeurde naar aanleiding van de ‘telefooncoup’ in december 1990, waarbij de legerleiding de regering-Shankar per telefoon afzette. De laatste opschorting vond plaats nadat in augustus 1997 bekend werd gemaakt dat Nederland een opsporingsverzoek tegen Bouterse had ingediend naar aanleiding van een verdenking van handel in cocaïne. In juli 1999 werd hij in Nederland tot 11 jaar cel veroordeeld. De uitspraak werd in 2001 door de Hoge Raad bevestigd. Op 11 maart 2007 bood Bouterse zijn excuses aan voor de decembermoorden. Het duurde uiteindelijk tot 30 november 2007 dat het proces tegen de verdachten van de decembermoorden begon. Het proces kabbelt al vier jaar voort. Het proces-Bouterse heeft een trage voortgang. Bouterse is inmiddels, sinds 19 juli 2010 officieel verkozen tot negende president van de onafhankelijke republiek Suriname. Ook op 20 juli 2011 is er weer een zitting.
Diplomatieke betrekkingen 2011
Sinds zaterdag 16 juli liggen de betrekkingen tussen de voormalige kolonisator en gekoloniseerde wederom onder vuur. Dit keer zijn de rollen omgedraaid. De Haagse politie doorzocht afgelopen zaterdag de huurwoning in Den Haag van een diplomaat uit Suriname in het kader van een internationaal opsporingsonderzoek naar een cocaïne-netwerk. De politie was op zoek naar Trees 'La Signora' N, een belangrijke intermediair tussen Zuid-Amerikaanse drugsleveranciers en de Italiaanse maffia. De ambassadeurswoning staat op naam van de zus van Trees. De politie verklaarde niet te weten dat de diplomaat in het huis verbleef. De Nederlandse regering heeft gisteren via haar waarnemend ambassadeur in Paramaribo excuses aangeboden voor de schending van de diplomatieke immuniteit. De Surinaamse regering verlangt schriftelijke excuses. “De Nederlandse politie is op grove wijze binnengekomen”, zei de Surinaamse minister Winston Lackin van Buitenlandse Zaken.
Bron: Ministerie van Buitenlandse Zaken
Leestip:
Surinaams onbehagen – Een sociale en politieke geschiedenis van Suriname 1865-2015
Auteur: Hans Ramsoedh
Uitgever: Verloren
ISBN: 9789087047481
Winkelprijs: €29,–
