2 april jarig: Émile Zola

Émile Zola is een Franse romanschrijver, pamflettist en politiek journalist. Hij is bekend van romans als Germinal en L‘ Oeuvre, wordt gezien als voorbeeld voor de naturalisten maar is wereldberoemd door zijn bemoeienis met de zogenaamde ‘Dreyfus-affaire’ in 1898. Hij wordt veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf, die hij ontloopt door te vluchten naar Engeland. Émile Zola werd geboren op 2 april 1840 in Parijs.

Émile Zola was de zoon van de Italiaanse ingenieur Francesco Zola en diens Franse vrouw Émili. In 1843 verhuisde het gezin naar het Zuid-Franse Aix-en-Provence omdat zijn vader daar een baan aangeboden kreeg bij een regionaal waterbedrijf. Zijn vader overleed echter in 1847 en liet Zola en zijn moeder in armoede achter. In deze tijd leerde Zola kunstschilder Paul Cézanne kennen. Met hem trok Zola in 1858 terug naar zijn geboorteplaats Parijs. Zijn moeder had graag gezien dat Zola rechten ging studeren, maar na een mislukte poging staakte hij deze studie. Na twee jaar werkeloos in armoede geleefd te hebben wist hij uiteindelijk werk te krijgen bij uitgeverij Hachette.

Begin schrijverscarrière van Zola

Vanaf 1862 begon Zola zich bezig te houden met schrijven. Hij maakte voornamelijk recensies voor literatuur- en kunstkaternen in verschillende kranten. Daarnaast sprak hij zich als journalist negatief uit over het bewind van Napoleon III. Zijn eerste boek Contes à Ninon (Verhalen over Ninon) was een sprookjesboek en verscheen in 1864. Een jaar later publiceerde hij zijn eerste roman, La Confession de Claude (De Confessie van Claude). Met dit schunnige, semi-autobiografische werk trok hij de aandacht van het grote publiek, maar raakte hij tevens in diskrediet bij zijn werkgever. Daarom nam hij ontslag bij Hachette om zich te gaan richten op een carrière als zelfstandig auteur. 

Betrokkenheid bij de Dreyfus-affaire

Zola brak in 1885 door met zijn roman Germinal (De Mijn). Hierin gaf hij zijn visie over de strijd tussen kapitaal en arbeid, naar aanleiding van een bezoek aan een Noord-Franse mijnwerkersgebied. Daarnaast was hij een voorstander van het Impressionisme, van onder andere Claude Monet en zijn jeugdvriend Cézanne. In 1898 reageerde Zola op de Dreyfus-affaire met een open brief, J’Accuse…! (Ik beschuldig…!), waarin hij stelde dat de Joodse officier Alfred Dreyfus onterecht beschuldigd was van verraad. Hierdoor werd Zola veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf. Hij ontkwam aan deze straf door naar Engeland te vluchten. Na een jaar keerde hij terug en werd Zola als een held ontvangen in Parijs.

Op 29 september 1902 stierf Zola onverwacht aan de gevolgen van stikstofvergiftiging vanwege een verstopt rookafvoerkanaal in zijn slaapkamer.