2 mei jarig: Theodor Herzl
‘Als u het wilt, is het geen sprookje.’ Met deze graftekst herinnert Israël de idealen van Theodor Herzl, de vader van het zionisme. Al in 1896 pleitte hij, vanwege het toenemende antisemitisme in Europa, voor de oprichting van een onafhankelijke Joodse staat. Zijn droom zou echter pas 45 jaar na zijn dood in 1904 gerealiseerd worden. Theodor Herzl werd geboren op 2 mei 1860.
Theodor Herzl werd geboren op 2 mei 1860 in het Hongaarse dorpje Pest, dat toen nog onderdeel uitmaakte van Oostenrijk-Hongarije. Hoewel hij opgroeide in een Joodse familie had hij op jonge leeftijd zelf niet veel interesse in het Jodendom. In 1878 verhuisde hij naar Wenen, waar hij begon aan zijn studie rechten. Na een korte loopbaan als advocaat legde hij zich echter al snel toe op de journalistiek en werd hij correspondent in Frankrijk voor de ‘Neue Freie Presse’.Onder andere door zijn verslaggeving van de Dreyfus Affaire raakte Herzl vervolgens al snel doordrongen van het opkomende anti-semitisme in Europa.
Herzl kwam uiteindelijk tot de conclusie dat assimilatie van de Joden in Europa onmogelijk was geworden, en dat zij daarom een eigen staat moesten oprichten. Om zijn beweging, die de naam zionisme kreeg, te bevorderen, publiceerde hij in 1896 het boek ‘Der Judenstaat’ en organiseerde hij in een jaar later het eerste Zionistische Congres in Zwitserland. Herzl geloofde dat Palestina of Argentinië de meest reële locaties zouden zijn voor een Joodse staat, en dat Duits de voertaal van de nieuwe natie moest worden. Aanvankelijk kreeg Herzl hierbij de steun van de Duitse keizer Wilhelm II, die enerzijds zei “graag van de Joden af te geraken” en anderzijds wel interesse had in een Duitssprekende Joodse staat in het Midden-Oosten.
Toen de Ottomaanse sultan Abdülhamit II echter aangaf niets te zien in het plan, trok ook Wilhelm zijn steun in. De Britse minister van Koloniën, Joseph Chamberlain, kwam daarop met een ander voorstel. Hij was bereid de Britse kolonie Oeganda beschikbaar te stellen als het nieuwe thuisland van de zionisten. Herzl was hier enthousiast over en verdedigde het plan op het zesde Zionistische Congres in 1903. Door zijn onverwachtse overlijden een jaar later, op 3 juli 1904, ging het initiatief echter niet door. Uiteindelijk zou het nog tot 45 jaar duren voordat de droom van Herzl, een eigen onafhankelijke Joodse staat, gerealiseerd werd met de stichting van Israël in 1948.
