23 januari jarig: Gotse Deltsjev
Hij strijdt aan het einde van de 19e eeuw voor de onafhankelijkheid van Macedonië en is een sleutelfiguur binnen de revolutionaire beweging. Door zijn visie op een onafhankelijk, multi-etnisch Macedonië legt hij een belangrijke basis voor de ontwikkeling van een sterk nationaal Macedonisch bewustzijn. Gotse Deltsjev werd geboren op 23 januari 1872.
Gotse Deltsjev kwam op 23 januari 1872 als zoon van Bulgaars-Macedonische ouders ter wereld in het Bulgaarse Kilkis, het tegenwoordige Griekse stadje dat destijds onderdeel uitmaakte van het Ottomaanse Rijk. Deltsjev doorliep daar de lokale middelbare school. In de plaatselijke bibliotheek, waar Deltsjev graag kwam, las hij al op jonge leeftijd boeken met een revolutionair tintje. Na de middelbare school vertrok hij naar Thessaloniki en genoot hij onderwijs aan het Bulgaarse lyceum ‘Sint Cyrullys en Methodius’. Hij voltooide zijn opleiding en ging in 1891 naar de Militaire Academie in Sofia. Al snel werd Deltsjev van de academie gestuurd, vanwege zijn lidmaatschap van een illegale socialistische groepering.
Deltsjev zocht vervolgens zijn heil in het Macedonische stadje Štip, waar hij tijdelijk een rustig bestaan leidde en zich volledig richtte op lesgeven. In Štip raakte hij hecht bevriend met een andere docent, Dame Gruev, die tevens leider was van het lokale bestuur van de Interne Macedonische Revolutionaire Organisatie (VMRO). In 1895 sloot Deltsjev zich hier ook bij aan en klom hij al snel op tot de hogere functies binnen de snel groeiende organisatie. In 1896 keerde Deltsjev terug naar Bulgarije, waar hij zich samen met Gjorche Petrov daadwerkelijk toelegde op revolutionaire activiteiten en zich als één van de leiders van de VMRO sterk maakte voor Macedonisch zelfbestuur.
Vanaf 1896 leidde Deltsjev de organisatie van de Macedonische wapenproductie in goede banen. Hij realiseerde onder meer een bommenfabriek in het Bulgaarse stadje Sabler, en smokkelde met hulp van de sympathiserende plattelands-bevolking veel wapens over de Ottomaanse grens Macedonië binnen. De grote opstand tegen de Ottomaanse overheersers, waar hij al die jaren naar toe werkte, maakte Deltsjev zelf niet mee. Hij stierf op 3 mei 1903 tijdens een gewelddadige confrontatie met de Ottomaanse politie in Bazinta. Deltsjev was op dat moment plannen aan het smeden voor de Macedonische Ilinden-opstand, die op 2 augustus van dat jaar alsnog plaatsvond maar uiteindelijk werd neergeslagen.
