28 mei jarig: Piet Zwart

Piet Zwart heeft zijn bekendheid vooral te danken aan de Bruynzeel keuken en wordt in 2000 uitgeroepen tot ‘Ontwerper van de eeuw’. Als pionier van het grafisch en industrieel design maakt hij de weg vrij voor het hedendaagse ‘Dutch Design’, de typisch Nederlandse ontwerpesthetiek die zich kenmerkt door een minimalistische, experimentele en innovatieve stijl, vaak gecombineerd met een gevoel voor humor. Piet Zwart werd geboren op 27 mei 1885 in Zaandijk.

Van 1902 tot 1907 studeerde Zwart aan de Rijksschool voor Kunstnijverheid Amsterdam om lessen te volgen in architectuur en tekenen. Na zijn opleiding werd Zwart docent aan de Industrie en Huishoudschool voor meisjes in Leeuwarden, en gaf daar les in tekenen en kunstgeschiedenis. In 1913 studeerde hij nog een jaar aan de TU Delft, waarna hij zijn dienstplicht moest vervullen tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Zwart kwam in 1919 voor architect Jan Wils te werken, en ontfermde zich vooral over het kleurontwerp van Wils’ bouwwerken. Zo verzogde Zwart bijvoorbeeld de ‘kleuroplossing’ voor het dansinstituut Guillard-Jorissen in Den Haag. In 1921 werd Zwart assistent van de architect H.P. Berlage. Voor de firma Bruynzeel had Zwart via Wils al een aantal klussen gekregen, maar Zwart kwam daar pas in 1922 rechtstreeks in dienst.

In 1925 ontwierp Zwart de zogenaamde ‘Berlage-lantarenpalen’ voor de gemeente Den Haag en in de jaren ’30 ontwikkelde hij de bekende Bruynzeel keuken. Dit was de eerste keuken die door z’n ontwerp geschikt was voor massaproductie. Deze werd in 1938 in productie genomen. Naast de bruynzeelkeuken werd Zwart bekend door zijn postzegelontwerpen voor de PTT en zijn grafisch werk voor de Nederlandse Kabelfabriek. Als typograaf ontwierp hij catalogi voor verschillende bedrijven en gebruikte hij de basisprincipes van het constructivisme en De Stijl, maar behield zijn afkeer voor dogmatisme door zich bij geen van beide groeperingen aan te sluiten.

Zwart nam op latere leeftijd verschillende prijzen in ontvangst, zoals bijvoorbeeld de ‘Quellinusprijs voor typografisch werk’ in 1959 en de ‘Honorary Distinction of Royal Designer for Industry’ in 1966. Piet Zwart overleed op 24 september 1977 in Wassenaar. Zowel in binnen- als buitenland verzamelen musea tegenwoordig zijn werk.