Geen afbeelding beschikbaar

29 december jarig: Madame de Pompadour, Charles Macintosh en Charles Goodyear

"Na ons de zondvloed!" Volgens de overlevering is deze beroemde uitspraak afkomstig van de Franse Madame de Pompadour. Ze zou de woorden gezegd hebben tegen de Franse koning Lodewijk XV nadat de Franse legers in 1757 de slag bij Rosbach hadden verloren. Madame de Pompadour werd geboren op 29 december 1721.

Een Franse maîtresse, een Schotse scheikundige en de Amerikaanse uitvinder van gevulkaniseerd rubber. Madame de Pompadour, Charles Macintosh en Charles Goodyear hebben alle drie een unieke plaats in de wereldgeschiedenis. Toch delen zij minstens één ding: 29 december, hun geboortedag.

Jeanne-Antoinette Poisson (1721-1764), beter bekend als Madame de Pompadour, was de Franse maîtresse van koning Lodewijk XV. Ze werd geboren op 29 december 1721 te Parijs. Jeanne stond bekend als een mooie vrouw, en op negentienjarige leeftijd trad ze in het huwelijk met Charles-Guillaume Le Normant d'Étiolles. In 1745 kwam ze in contact met de Franse koning Lodewijk XIV, met wie ze al snel een verhouding begon. De koning gaf haar de titel ‘markiezing van Pompadour’ en scheidde haar vervolgens officieel van haar man. Ondanks dat hun romantische relatie al na vijf jaar ten einde kwam bleef Madame de Pompadour bevriend met Lodewijk en behield ze haar positie aan het hof. Zo gebruikte ze haar politieke invloed onder andere om de koning te bewegen Oostenrijk te steunen in de Zevenjarige Oorlog (1756-1763), die uiteindelijk rampzalig afliep voor Frankrijk. Madame de Pompadour overleed 15 april 1764 op 42-jarige leeftijd.

Charles Macintosh (1766-1843) was een Schots scheikundige en uitvinder. Hij werd geboren op 29 december 1766 als de zoon van een verffabrikant. Macintosch begon zijn loopbaan als kantoorbediende, maar hield zich in zijn vrije tijd vooral bezig met scheikunde. Al op twintigjarige leeftijd opende hij zijn eerste chemische fabriek in Glasgow voor de productie van ammoniak. Macintosch bleef zijn hele leven experimenteren met chemische producten en bedacht onder andere het productieproces van bleekpoeder. Daarnaast ontwikkelde hij in 1818 een methode om een bijproduct van teer, nafta, te combineren met rubber, waardoor een waterdicht materiaal ontstond. Macintosch patenteerde zijn uitvinding in 1823 en introduceerde een jaar later de eerste regenjas, die hij de ‘Mackintosch’ noemde. Vanwege zijn belangrijke uitvindingen werd hij op latere leeftijd toegelaten tot de Britse Royal Society. Charles Macintosch overleed 25 juli 1843 op 76-jarige leeftijd.

Charles Goodyear (1800-1860) was een Amerikaanse uitvinder. Hij werd geboren op 29 december 1800 in New Haven, Connecticut. Op veertienjarige leeftijd verliet Goodyear zijn ouderlijk huis en verhuisde hij naar Philadelphia, waar hij in verschillende fabrieken werkte. In 1830 kreeg hij echter steeds meer last van fysieke problemen en moest hij noodgedwongen stoppen met werken. Rond diezelfde tijd kwam Goodyear echter in aanraking met een grondstof die pas sinds kort gebruikt werd: rubber. Hij besloot te gaan experimenteren met het product en gaf uiteindelijk bijna al zijn geld uit aan pogingen om het plakkerige rubber een vastere textuur te geven. Uiteindelijk ontdekte hij in 1836 per toeval dat het verwarmen van rubber en het toevoegen van zwavel resulteerde in een stof die permanent hard bleef: gevulkaniseerd rubber. Het zou vanwege zijn beperkte financiële middelen echter nog enkele jaren duren voordat hij zijn productieproces kon optimaliseren. In 1844, vlak voordat Goodyear zijn patent aan kon vragen, werd zijn uitvinding overgenomen en gepatenteerd door de Brit Thomas Hancock. Charles Goodyear overleed op 1 juli 1860 met een schuld van meer dan 200.000 dollar.

Personen: 

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!