Beknopte geschiedenis van Brunei

Een uitzonderlijke gebeurtenis, die wij dan ook bijzonder waarderen

Aldus koningin Beatrix over het bezoek van sultan Hassanal Bolkiah aan Nederland in 2011. Ze benadrukte toen ook dat het zeldzaam is dat ze een staatshoofd ontvangt ‘met zo’n indrukwekkende anciënniteit’. Op 21 januari 2012 brengt Beatrix een bezoek aan de steenrijke oliestaat Brunei Darussalam en is ze te gast bij de sultan. Het is de eerste keer dat een Nederlands staatshoofd Brunei bezoekt sinds de onafhankelijkheid van het land in 1984.

Brunei is al sinds de 14e eeuw een sultanaat. In die tijd was het grondgebied groter dan tegenwoordig. Brunei omvatte toen een groot deel van Borneo en enkele gebieden die tegenwoordig tot de Filippijnen behoren. Gedurende de 19e eeuw werd het gebied ingeperkt. Onder andere in 1841, toen heersend sultan Sarawak te kampen had met burgeropstanden. Een Engelse koloniale avonturier hielp hem de oproer te bedwingen en werd door de sultan beloond met een groot stuk land. In de periode die hierop volgde kregen de Engelsen steeds meer invloed op het bestuur en in 1888 werd Brunei een Brits protectoraat. Pas rond 1906 aanvaardde de sultan het toezicht van een Britse resident.

Brunei in de Tweede Wereldoorlog

Gedurende Tweede Wereldoorlog werd Brunei bezet door Japan. In 1945 lukt het Engeland om Brunei te heroveren. Het bleef relatief rustig tot 1962. Toen was er een opstand van burgers omdat Brunei zou worden aangesloten bij de Maleisische Federatie. Wederom waren het de Britten die de opstand onderdrukten. Hoewel Brunei een Engels protectoraat was, zat de sultan nog wel op zijn troon. Vanaf 1967 was dat Hassanal Bolkiah, de huidige sultan. In 1978 werd besloten dat er binnen korte tijd een einde gemaakt zou worden aan het Engelse protectoraat. Op 1 januari 1984 was het dan zover en is Brunei onafhankelijk verklaard. 

Rijke oliestaat

Door de grote hoeveelheden olie en gas is Brunei sindsdien uitgegroeid tot een zeer rijke oliestaat. Zo is het gemiddelde inkomen van de bevolking inmiddels gelijk aan dat van Nederland. Daarnaast wordt er geen belasting geheven, zijn gezondheidszorg en onderwijs gratis en zijn er hoge subsidies op benzine en huisvesting. Beatrix zal in Brunei worden ontvangen door sultan Hassanal Bolkiah, die met zijn vermogen van 15 miljard behoort tot een van de rijkste mensen op aarde. Haar welkomstceremonie zal plaatsvinden in de residentie van de sultan, een koninklijk paleis bestaande uit 1700 kamers. De Koningin zal tijdens haar bezoek aandacht besteden aan de inspanningen die het land levert voor het behoud van tropisch regenwoud en gaat op excursie naar het hoofdkantoor van Shell.