Prinses Margriet met haar gezin in Burgers Dierenpark te Arnhem in 1983

Burgers' Zoo bestaat 100 jaar

Op 30 maart 2013 bestaat Burgers' Zoo in Arnhem 100 jaar. Hoewel andere dierentuinen in Nederland ouder zijn, is Burgers' Zoo vooral een dierentuin die voorop loopt op het gebied van trends in de dierentuinwereld. Hoe een Faisanterie uitgroeide tot één van de populairste dierentuinen in Nederland.

Johan Burgers

Johan Burgers groeide op in de achterhoek. Na een korte handelsopleiding werkte hij enkele jaren in Oost-Europa als landbouwdeskundige. Hij was hier zo goed in dat dit hem een aardig inkomen opleverde. Na zijn huwelijk kocht hij een huis in ’s Heerenberg en begon hij een slagerij. In zijn achtertuin hield hij als hobby fazanten. Al gauw kwamen er ook nog andere dieren bij. De achtertuin werd te klein en Burgers besloot in 1913 een apart stuk grond te kopen en de dieren tentoon te stellen aan het publiek. Dit deed hij onder de naam Faisanterie Buitenlust.

Faisanterie Buitenlust

Hij was geïnspireerd geraakt door zijn vriend Carl Hagenbeck die een dierentuin bezat in Duitsland en wilde de dieren zo natuurlijk mogelijk laten leven. Dat hield in: geen tralies en kooien maar grachten tussen de verblijven van dieren. Omdat de collectie bleef groeien, werd besloten om in 1923 naar Arnhem te verhuizen en daar een dierenpark te openen. In Arnhem was namelijk meer ruimte om uit te breiden en het was beter bereikbaar.

Johan Burgers kreeg in zijn huwelijk drie dochters. Eén van zijn dochters trouwde in 1932 met de Tilburger J. Van Glabbeek. Als huwelijksgeschenk gaf Johan Burgers hen een eigen dierenpark in Tilburg. Van 1932 tot en met 1946 kreeg Burgers' Zoo daarmee een tweede vestiging in Tilburg.

Slag om Arnhem

Net voor de Tweede Wereldoorlog droeg Johan Burgers het stokje van het park over aan zijn andere dochter en schoonzoon, Lucie en Reinier van Hooff. In de Tweede Wereldoorlog kreeg het park het zwaar te verduren en werd Burgers' Zoo tijdens de slag om Arnhem zwaar getroffen. Veel dieren en dierverzorgers kwamen hierbij om het leven. Ook moest de directie veel moeite doen om de dieren uit de handen van de Duitsers te houden. Zij wilden de dieren naar Duitse dierenparken vervoeren of opeten.

Heropbouw en verkoop tweede vestiging

Na de oorlog moest het park grotendeels opnieuw opgebouwd worden. De tweede vestiging leverde echter niet genoeg geld meer op. In 1946 werd het verkocht aan de firma C. van Dijk en Zn., een groothandel in exotische dieren. Zij gebruikten het park eerst als opslag voor hun dieren. Vanaf 1948 werd het park onder de naam Tilburgs Dierenpark weer als dierentuin gebruikt. Dit park bleef tot 1973 bestaan.

De jaren die volgden: trendsetting

Begin jaren ‘60 nam Anton Hooff, de derde generatie in het familiebedrijf, de leiding over. Burgers' Zoo werd steeds meer een internationale trendsetter op het gebied van dierentuinen. Leefgebieden en het creëren van natuurgetrouwe imitatie (eco-displays) waren hierbij belangrijk. Zo opende Burgers' Zoo in 1968 Burgers' Safari. Dit was het eerste safaripark op het Europese vasteland. Bezoekers konden met hun auto door leefgebieden van Afrikaanse dieren rijden.

In 1971 werd er de eerste chimpanseekolonie in een dierentuin ter wereld geopend. Voor veel onderzoekers uit de hele wereld een reden om naar Burgers' Zoo te gaan om daar het gedrag van deze dieren te bestuderen. In 1988 werd in Burgers' Zoo voor het eerst in een dierentuin een compleet ecosysteem nagebootst: Burgers' Bush.

Koninklijke Burgers Zoo

In de honderd jaar dat Burgers' Zoo bestaat is het park mede dankzij de grote leefgebieden en eco-displays bekend geworden als een vernieuwende en moderne dierentuin. Ter ere van het honderdjarige bestaan en vanwege het belang van het park draagt Burgers' Zoo nu bovendien een ‘Koninklijk’ predicaat. Commissaris van de koningin in Gelderland, Clemens Cornielje en de Arnhemse burgemeester Pauline Krikke reikten de bijbehorende oorkonde op maandag 25 maart 2013 uit aan de directie.

Bronnen

- Geschiedenis24, 100 jaar Burgers dierenpark, 2-2013

- Dierentuin Arnhem, Geschiedenis Burgers Zoo

- Burgers Zoo, Geschiedenis

- Historici.nl, Burgers, Johannes Gerhardus Hendrikus (...), 10-2-2012

- NOS, Burgers Zoo voortaan Koninklijk, 25-3-2013

Afbeelding

- Nationaal Archief, Dhr. Burgers

Rubrieken: 

Landen: 

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

colosseum

Lees het aankomende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Mensen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Karel de Grote

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.