Copiale Codex van geheim genootschap gekraakt

De Amerikaanse linguïst Kevin Knight is er samen met twee Zweedse collega’s in geslaagd de code van de Copiale Codex te kraken. Het 105 pagina’s tellende boekwerk, dat geheel in geheimtaal is geschreven, geeft een unieke inkijk in de rituelen en symbolen van een eeuwenoud geheim genootschap uit Duitsland.

De Copiale Codex werd tijdens de Koude Oorlog ontdekt in de archieven van de Oost-Duitse Akademie der Künste. Het document is volledig geschreven in codetaal en stamt vermoedelijk uit de achttiende eeuw. Na het kraken van de code komt Knight nu tot de conclusie dat de Copiale Codex het Duitstalige handboek was van een geheim genootschap met de naam de ‘oculist order’.

Geheim genootschap

De Copiale Codex vertelt onder andere over de oorsprong van het geheime genootschap. Volgens het verhaal kwamen er ooit in Engeland een paar goede vrienden bijeen om te discussiëren over de nieuwsgierigheid van de mens. Ze spraken over het feit dat mensen vaak alleen dingen wilden weten omdat ze geheim waren en dat deze nieuwsgierigheid soms veel te ver ging. Uiteindelijk besloten ze daarom een eigen broederschap op te richten waarin geheimhouding centraal stond.

Later kwamen de broeders een tweede maal bij elkaar om de regels van het nieuwe genootschap vast te leggen. Eén lid van de groep was afwezig, maar de rest besloot niet op hem te wachten. Toen het verlate lid alsnog arriveerde, merkte hij op dat alle regels al zonder hem vastgelegd waren. Omdat hij het niet eens was met sommige bepalingen, waaronder de uitsluiting van vrouwen, richtte hij zijn eigen geheime broederschap op. De regels van dit tweede geheime genootschap werden vervolgens vastgelegd in de Copiale Codex.

Ontgroening

De eerste hoofdstukken van de Codex richten zich op de inwijding van nieuwe leden. Het proces van de ontgroening was erop gericht om de aspirant leden zoveel mogelijk angst aan te jagen. Op een gegeven moment werd de kandidaten bijvoorbeeld wijsgemaakt dat ze blind waren door hen een blanco vel papier te geven en ze te vragen dit voor te lezen. Zodra ze aangaven geen tekst te zien, kregen ze een bril aangemeten en werden ze onderworpen aan een ‘oogoperatie’, waarbij alleen één wimper werd getrokken.

Verder werden de nieuwe leden ook meerdere malen ondervraagd, geïntimideerd en opgesloten in een donkere kamer. Op een gegeven moment kregen ze zelfs de opdracht dat ze zich moeten “voorbereiden om te gaan sterven”, maar van echt geweld was bij de ceremonie uiteindelijk geen sprake. Pas nadat de kandidaten al deze dingen hebben doorstaan en beloofd hebben de geheimen van de genootschap te bewaren, mochten ze lid worden.

Watermerk in de Copiale Codex

Symbolen en rituelen

Het lidmaatschap bestond uit meerdere rangen, en met iedere hogere positie kregen de leden meer te weten over de geheimen van de genootschap. Daarnaast had iedere rang zijn eigen symbolen en rituelen. Zelfs de manier van kloppen was afhankelijk van de positie van het lid; drie langzamere klopjes voor de oudere leden, tegenover één langzame en twee snelle klopjes voor nieuwe leden. Het geheime schrift, waarin ook de Copiale Codex is geschreven, was alleen voorbehouden aan de leden van de hoogste rang.

Voor de buitenwereld moesten de rituelen van het broederschap geheim blijven. In het publiek gebruiken broeders daarom gesprekspatronen in plaats van signalen om elkaar te herkennen. Spreekt het ene lid bijvoorbeeld over ‘broeder Hans’, dan moet het andere lid in de volgende zin reageren met een naam beginnend met de tweede letter van de genoemde naam, bijvoorbeeld ‘meester Anton’. Het eerste lid vermeldt vervolgens weer een naam beginnend met de ‘N’, waarna het voor beiden duidelijk is dat ze lid zijn van het geheime genootschap.

Vrijmetselaars

Mogelijk is het genootschap van de Copiale Codex een afsplitsing van de beweging van de Vrijmetselaars. Zo zou het ‘eerste geheime broederschap’ uit de ontstaansgeschiedenis van de Codex kunnen verwijzen naar de Vrijmetselaars, die inderdaad vrouwen uitsluiten van lidmaatschap. Daarnaast schrijven de auteurs van de Codex eveneens regelmatig over zichzelf als ‘de metselaars’.

Nog een overeenkomst met de Vrijmetselaars is dat er ook in het genootschap van de Codex een verbod was op het bespreken van religieuze of politieke twistpunten. Net als op schelden en godslastering stond ook op het bespreken van deze zaken een geldboete. Desalniettemin hoopt Knight dat zijn ontcijfering van de Codex historici meer kan leren over de Amerikaanse- en Franse revoluties, waarin geheime genootschappen mogelijk een belangrijke rol hebben gespeeld.

Het volledige manuscript inclusief afbeeldingen en vertalingen is hier te bekijken.