Geschiedenis van de Inuït

Op 11 september 2014 gaf de Tweede Kamer aan dat zij tegen vergroting van de walvisvangst bij Groenland was. Een meerderheid in de Kamer hoopt dat staatssecretaris Sharon Dijksma er tijdens de komende vergadering van de Internationale Walvisvaart Commissie alles aan doet om een verzoek van Denemarken namens Groenland om het quotum te verhogen, te pareren. Het gaat hierbij om een quotum voor eigen gebruik van de Inuït.

Eskimo’s

De term Inuït wordt gebruikt om de oorspronkelijke bewoners van Canada en Groenland aan te duiden. Deze staan ook bekend onder de naam Eskimo’s, maar omdat de meeste oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika dit als een scheldwoord ervaren, probeert men deze naam steeds vaker te vermijden. Niet iedere Eskimo noemt zichzelf echter Inuït. Groepen Westelijke Eskimo’s – dat wil zeggen zij die in Alaska en het oosten van Siberië wonen – noemen zichzelf Yupik. De naam Eskimo werd waarschijnlijk geïntroduceerd door de Fransen in de zeventiende eeuw. Zij duidden twee verschillende inheemse groepen aan als grands esquimaux (de Inuït) en petits esquimaux (de Innu, een niet met de Inuït verwante stam). Verschillende stammen gebruikten een op dit woord gelijkende term om de andere stammen aan te duiden. Lang werd gedacht dat dit zoiets betekende als eter van rauw vlees, maar tegenwoordig is bekend dat het woord iets betekent in de trant van pelsjager op sneeuwschoenen of sneeuwschoenmaker.

Sneeuw

Van Inuït wordt vaak beweerd dat ze een abnormaal aantal woorden voor sneeuw hebben. Dit idee werd voor het eerst ter wereld gebracht in The Handbook ofNorth American Indians uit 1911 van de antropoloog Franz Boas. Boas meld daarin dat de Eskimo’s vier verschillende woorden hebben voor sneeuw en het Engels maar één. Later werd het aantal woorden steeds verder uitgebreid. Veel van deze woorden waren echter onderdeel van verschillende dialecten, of hadden betekenissen als sneeuwstorm, ijzel, rijp etc.

Levenswijze Inuït

Traditioneel leefden de Inuït voornamelijk van zeehonden, walrussen en walvissen. In het koude noorden waren groenten immers haast niet te verbouwen. Op de dieren werd gejaagd met kleine kano’s of zogenaamde Umiaks. Deze boten werden gemaakt van een geraamte van drijfhout dat bespannen werd met aan elkaar genaaide huiden. De boten werden waterdicht gemaakt met dierlijk vet. In de winter woonden de meeste Inuït inderdaad in Iglo’s, maar in de zomer woonden zij in tenten.

Walvisvangst

In de twintigste eeuw veranderde het leven van de Inuït drastisch. Zo heeft de sneeuwmobiel de hondenslee vervangen als belangrijkste vervoer over land. De pijl en boog waarmee de Inuït jaagden heeft plaatsgemaakt voor harpoenen. Sinds de jaren vijftig stelde de Amerikaanse overheid ook scholing  voor de Inuït verplicht. Inuït maken ook steeds vaker gebruik van Westers voedsel, dat zij Qallunaat noemen. Veel Inuït werken tegenwoordig als mijnwerker, of op de Canadese olievelden. Een grote groep Inuït leeft tegenwoordig daarom ook in westerse huizen. Sinds 1986 bestaat een moratorium op de walvisvangst. Deze werd door de Internationale Walvisvaartcommissie ingesteld om het teruglopen van de walvisstand een halt toe te roepen. Hierop werden wel enkele uitzonderingen ingesteld. Zo mocht Japan bijvoorbeeld jaarlijks enkele honderden walvissen vangen voor ‘wetenschappelijke doeleinden’. Om de tradities van de Inuït niet verloren te laten gaan werd ook voor hen een uitzondering gemaakt.