Helikopters in de Vietnamoorlog

Niet voor niets begint de protestsong ‘Goodnight Saigon’ van Billy Joel met het geluid van de klapperende wieken van een gevechtshelikopter. De helikopter wordt vaak beschouwd als een van de meest kenmerkende symbolen van de Vietnamoorlog. Dat is niet zo vreemd, aangezien het Amerikaanse leger enkele duizenden helikopters in Vietnam heeft ingezet.

De helikopters op de foto zijn van het type Bell UH-1. Onofficieel werd dit type helikopter ook wel de ‘Huey’ genoemd. In het begin van de jaren ’70 was ongeveer een derde deel van alle Amerikaanse helikopters een ‘Huey’. De eerste Hueys die in Vietnam rondvlogen werden ingezet in april 1962, nog voor Amerika officieel bij de oorlog betrokken was. De helikopters werden bestuurd door Amerikaanse soldaten en ingezet ter ondersteuning van het Zuid-Vietnamese leger. In oktober 1962 werden de Hueys voorzien van bewapening. De toestellen werden vooral gebruikt om transporten van het leger en van de marine te escorteren.

Tegen het einde van 1964 vlogen er al meer dan 300 Hueys rond boven Vietnam. Er zouden er nog honderden volgen. De ervaringen ‘op het slagveld’ werden meegenomen bij het doorvoeren van verbeteringen aan nieuwe modellen door fabrikant Bell. Op de foto zien we enkele exemplaren van zo’n verbeterd model Huey, de Bell UH-1D, tijdens ‘Operation Wahiawa’ in 1966. Amerikaanse infanteriesoldaten worden opgepikt van een rubberplantage en vervolgens naar een nieuwe standplaats gebracht.

Air mobility

In de Vietnamoorlog werden voor het eerst de nieuwe mogelijkheden van ‘Airmobility’ uitgetest door het Amerikaanse leger. Met de helikopters werden soldaten tot diep in vijandig gebied gedropt, terwijl andere helikopters met zware bewapening missies en transporten begeleidden. Door het gebruik van helikopters kon een compleet bataljon in enkele minuten middenin vijandig gebied geplaatst worden.  

Niet alleen voor Amerikaanse soldaten zelf, maar ook voor televisiekijkers wereldwijd werd de helikopter kenmerkend voor de Vietnamoorlog, omdat ze dagelijks in nieuwsitems over de oorlog te zien waren. Dat geldt tevens voor veel Vietnamezen, die zich de beelden van de ronkende helikopters boven rijstvelden en de dreiging om beschoten te worden vanuit de lucht vaak nog goed kunnen herinneren.

Tijdens het overhaaste vertrek van de Amerikanen uit Vietnam in 1975 vlogen veel soldaten met de helikopters naar vliegdekschepen. Vaak was daar geen plaats meer, waardoor de Amerikanen in paniek de toestellen in zee gooiden, om zo ruimte te maken voor de soldaten. Daarnaast wilden ze waarschijnlijk voorkomen dat het oorlogsmateriaal in handen zou vallen van Noord-Vietnamezen. Het einde van de oorlog betekende ook het einde voor veel helikopters.