Het presidentschap van Benito Juárez

De derde maandag van maart is voor veel Mexicanen een vrije dag: leerlingen hoeven niet naar school, ambtenaren laten hun taken voor één dag links liggen en de winkels zijn gesloten. Op deze dag wordt namelijk de verjaardag van Benito Juárez gevierd. Op 15 januari 1858 werd hij president van Mexico.

Vroege carrière

Benito Juárez begon zijn carrière met een studie rechten en politiek. In 1841 werd hij rechter. Daarmee maakte hij blijkbaar naam en faam, want in 1847 werd hij gouverneur van de staat Oaxaca. Hij was het echter niet eens met de militaire dictatuur van Antonio López de Santa Anna en ging in de Verenigde Staten in ballingschap. Daar werkte hij mee aan het Plan van Ayutta, een plan om de dictatuur van De Santa Anna omver te werpen. De dictatuur kwam in 1855 ten einde en Juárez keerde terug naar Mexico.

La Reforma

De liberale partij waar Juárez zich bij aangesloten had, nam de macht over en vormde een tijdelijke regering die het land zou moeten hervormen. Met die tijdelijke regering was de rust in Mexico echter nog niet hersteld. De liberalen probeerden het land te moderniseren, maar dat ging ten koste van de macht en invloed van de oude grondbezitters en de katholieke kerk, die zich hevig tegen de hervormingen verzetten. Voor de allerlaagste klassen maakten de hervormingen weinig verschil. In 1857 werd een nieuwe grondwet gepresenteerd. Er werd ook een nieuwe regering ingesteld onder leiding van president Comonfort. Juárez werd president van het hoogste justitiële hof. Echter, nog in december van datzelfde jaar ontketende de conservatieve legerleider Zuloaga een opstand. De opstand had succes en Comonfort werd gedwongen zijn regering te ontbinden. Uiteindelijk moest hij zelf ook aftreden.

La Reforma mondt uit in de Guerra Reforma

Volgens de grondwet zou Juárez nu Comonfort opvolgen tot er verkiezingen waren, maar daar zat Zuloaga niet op te wachten. Hij zette Juárez gevangen, maar die wist met hulp van Comonfort te ontsnappen en vluchtte naar Querétaro waar hij zichzelf uitriep tot president. De twee kampen waren tot op het bot verdeeld en het liep uit op oorlog. Het conservatieve kamp, de tegenstander van Juárez, had in eerste instantie -dankzij de invloed van de kerk en het leger - de overhand. Desondanks wisten de liberalen stand te houden en konden dankzij steun van de VS na een bloedige oorlog in 1861 Mexico-stad veroveren.

Juárez wordt president

Na de overwinning in de Guerra Reforma werd Benito Juárez verkozen tot president van heel Mexico. Daarmee was de strijd echter nog niet gestreden. Ondanks de militaire overwinning op het leger van de conservatieven, waren er overal in het land nog groepen conservatieve guerrilla's die het de regering van Juárez lastig maakten. De wederopbouw kostte ook handen vol geld dat Mexico na de oorlog niet had. De staatsschuld was enorm en andere landen begonnen zich te roeren om hun geld terug te krijgen.

Buitenlandse interventies

Nog in 1861 landden Spaanse, Franse en Britse troepen in de stad Veracruz. De regering van Juárez was niet tegen deze invasie opgewassen en moest al snel ook Mexico-stad prijsgeven. Juárez vluchtte naar het noorden van het land en bleef zich daar tegen de  invasie verzetten. De Spaanse en Engelse troepen trokken zich al snel terug, maar de Fransen bleven. In 1864 werd met Franse steun het Tweede Mexicaanse keizerrijk uitgeroepen. De Habsburgse telg Maximiliaan I werd keizer. Maximiliaan en zijn vrouw waren in eerste instantie erg populair, maar de kersverse keizer wist op de lange termijn geen potten te breken. Voor veel conservatieven was hij te liberaal, maar voor de liberalen van Juárez was hij te conservatief.

Juárez wordt opnieuw president

Juárez bleef zich verzetten tegen de keizer. Hierbij wist hij zich verzekerd van de steun van de Amerikaanse president Lincoln. Die bleef Juárez militair en financieel bijstaan, ondanks dat in de Verenigde Staten zelf inmiddels ook een burgeroorlog woedde. Die steun werd uitgebreid toen de Amerikaanse Burgeroorlog eindigde. Onder internationale druk trok Frankrijk in 1866 zijn troepen terug. Maximiliaan gaf zijn keizerlijke titel echter niet zomaar op. Ook zonder de Franse steun bleef hij doorvechten tegen de liberalen. Juárez bleek uiteindelijk te sterk voor Maximiliaan. Hij veroverde de hoofdstad weer in 1867. Maximiliaan werd geëxecuteerd en Juárez liet zichzelf tot president uitroepen.

Presidentschap en dood

In de daarop volgende jaren probeerde Juárez het land en de economie weer op te bouwen. De chaos waarin het land verkeerde was echter een voedingsbodem voor ontevredenheid en onrust. Juárez moest continue het hoofd bieden aan opstanden en ongeregeldheden, waardoor er van zijn plannen om het land op te bouwen weinig terecht kwam. Uiteindelijk stierf Benito Juárez in 1872 achter zijn bureau aan een hartaanval.

Nationale feestdag

Wie in Mexico nog eten moet kopen, is vandaag dus aangewezen op de fastfoodketens die toevallig wél open zijn of moet een dag op een houtje bijten. Overigens is Benito Juárez pas echt op 21 maart jarig, opnieuw reden voor een Mexicaans feestje. Dit bericht verscheen eerder op IsGeschiedenis, maar is aangepast om het beter aan te laten sluiten bij de actualiteit.