Huehuetéotl: Oude God van het Vuur

Archeologen hebben in de Piramide van de Zon in het Mexicaanse Teotihuacán een opmerkelijke sculptuur gevonden. De 58 centimeter hoge sculptuur weegt 190 kilo en dateert uit de vijfde eeuw. Het is het grootste beeld dat tot nu toe ontdekt is in de Mexicaanse ruïnestad. Het object lag in een massagraf van 60 meter diep en is een verbeelding van de vuurgod Huehuetéotl.

De Piramide van de Zon werd vermoedelijk gebouwd rond het jaar 150 na christus in Teotihuacán. De naam ‘Piramide van de Zon’ werd overigens pas veel later aan het bouwwerk gegeven door de Azteken, een beschaving die bestond vanaf ongeveer de 13e eeuw tot in de 16e eeuw. De Azteken hechtten veel waarde aan de -toen al oude- stad Teotihuacán, omdat ze geloofden dat deze door de goden gesticht was. Ook de naam Teotihuacán, wat staat voor ‘plek waar mensen goden worden’, is afkomstig van de Azteken.

Schepper van de zon

De naam Huehuetéotl staat voor ‘Oude God’ (van het vuur). Hij werd meestal afgebeeld als een oude man met een gerimpeld gezicht en een mond zonder tanden. Als god van het vuur werd Huehuetéotl afgebeeld met een vuurpot op zijn rug of op zijn hoofd.  Deze pot was vaak versierd met kruisachtige tekens en ruitvormige symbolen, die vier werelden voorstelden. Huehuetéotl zelf werd later in de Azteekse religie gezien als een van godheden die bij de stichting van de wereld betrokken was, omdat hij schepper van de zon zou zijn geweest.

Ceremonie

Een opmerkelijke rol had Huehuetéotl in de zogenaamde ‘Nieuwe vuur ceremonie’. Deze rite was een van de belangrijkste gebeurtenissen voor de Azteken en vond plaats als de kalender ‘rond was’, eens in de 52 jaar. Alle brandende vuren werden gedoofd zodat het donker werd. Priesters verkleedden zich als goden en beklommen Uixachtlan, een heilige berg nabij de hoofdstad van het Aztekenrijk, Tenochtitlán. ’s Nachts werd een mensenoffer gedaan. Het hart werd verwijderd en de priesters ontstaken een vuur in de borstkas van het slachtoffer. Als dit vuur eenmaal brandde, staken de er priesters fakkels mee aan, die naar elke tempel en elk huis gestuurd werden om nieuwe vuren mee aan te steken. Volgens de legende was dit vuur dan afkomstig van Huehuetéotl.

De ontdekking van het beeld vormt voor archeologen het bewijs dat er op de Piramide van de Zon in Teotihuacán ook ceremonies en rituelen zijn uitgevoerd ter ere van de zonnegod Huehuetéotl.