Italiaanse huurling Giovanni dalle Bande Nere

Italiaanse archeologen hebben besloten het graf van de legendarische 16e-eeuwse legeraanvoerder Giovanni de’ Medici te openen. Ze hopen hierdoor meer te weten te komen over de doodsoorzaak van de beruchte huurling, die op twaalfjarige leeftijd zijn eerste moord pleegde en ook wel bekend stond als Giovanni dalle Bande Nere (Giovanni van de Zwarte Banden).

Lodovico de Medici werd geboren op 5 april 1498 in de Italiaanse stad Forli. Hij was de zoon van Catherina Sforza en Giovanni de’ Medici, een lid van de jongere en daarom minder invloedrijke tak van de Medici familie. Nog voor Lodovico zijn eerste verjaardag kon vieren stierf zijn vader, waarna Catherina besloot haar zoon te herdopen tot ‘Giovanni’. In 1509 kwam vervolgens ook zij te overlijden, met als gevolg dat Giovanni op elfjarige leeftijd als wees achterbleef.

Moord en verkrachting

Een vriend van de familie, de Florentijnse politicus Jacob Salviati, werd vervolgens aangewezen als voogd, maar dit haalde niet veel uit. Salviati kon slechts hulpeloos toezien hoe zijn pleegkind in rap tempo steeds verder ontspoorde. Zo beging Giovanni op twaalfjarige leeftijd zijn eerste moord, toen hij een leeftijdsgenootje doodsloeg tijdens een straatgevecht. In 1512, een jaar later, raakte hij vervolgens betrokken bij de verkrachting van een zestienjarige jongen, waarop het stadbestuur besloot hem te verbannen uit Florence.

Straatgevecht in Rome

Salviati had ondertussen een aanstelling gekregen als de Florentijnse ambassadeur in Rome en hij besloot om Giovanni met zich mee te nemen. Het duurde echter niet lang of de jongeling kwam ook hier weer in de problemen terecht. Zo raakte hij in 1515 betrokken bij een straatgevecht tegen de troepen van de machtige Orsini familie. De zeventienjarige Giovanni besloot het op te nemen tegen de bevelhebber van de groep - een veteraan uit meerdere oorlogen - een reeg hem binnen enkele momenten aan zijn zwaard.

Condottiero

Het nieuws van de opmerkelijke uitkomst van het straatgevecht ging de volgende dag door heel Rome en bereikte zo ook Paus Leo X, eveneens een lid van de Medici familie. Hij besloot Giovanni daarop meteen aan te stellen als condottiero, de bevelhebber van de huurlingen in de Pauselijke militie. Al snel bleek de jongeling goed overweg te kunnen met de wilde huurlingen, die hij omvormde tot een strakke en goed georganiseerde eenheid. Zo behaalde hij in november 1521 een belangrijke overwinning op een numeriek groter Frans leger tijdens de slag bij Valprio d’Adda.

Zwarte Banden

Een maand later, op 1 december 1521, kwam Paus Leo X echter te overlijden. Om hem te eren besloten Giovanni en zijn mannen om voortaan altijd een rouwband te dragen. De jonge condottiero kwam hierdoor ook wel bekend te staan als ‘Giovanni dalle Bande Nera’ (Giovanni van de Zwarte Banden). De huurlingen waren na de dood van Leo echter wel hun opdrachtgever kwijt, maar ze hadden er geen enkel probleem mee om zich in te laten huren door hun voormalige vijanden: de Fransen.

Italiaanse oorlogen

In 1523 besloot Giovanni echter van kant te wisselen en trad hij in dienst van de Heilige Roomse Keizer Karel V. Enkele maanden later bracht hij het Franse leger vervolgens een gevoelige nederlaag toe bij de Slag bij Camprino Bergamasco tijdens de Italiaanse Oorlogen (1521-1525). De Fransen waren hier niet blij mee en schakelden daarom de hulp in van Paus Clementius VIII, wederom een Medici. Op diens verzoek keerde Giovanni weer terug naar de Franse zijde van het conflict en nam hij de wapenen op tegen de keizerlijke troepen.

Kanonskogel

Op de avond van 25 november 1526 werd Giovanni geraakt door een kanonskogel tijdens de Slag bij Governolo. Het projectiel, afgevuurd door een falconet, trof hem in zijn dijbeen, met als gevolg dat een dokter zijn hele been moest amputeren. De operatie – waarbij Giovanni door tien soldaten vastgehouden moest worden – slaagde, maar na afloop bleek de ingreep toch tevergeefs. Giovanni dalle Bande Nere stierf vijf dagen later op 28-jarige leeftijd aan de gevolgen van een bloedvergiftiging.

Archeologen hebben nu besloten om het graf van de legendarische 16e eeuwse condottiero opnieuw te openen. Ze hopen hiermee meer kennis te vergaren over de doodsoorzaak van Giovanni en over de verschillende operaties die hij tijdens zijn leven heeft ondergaan.