Geen afbeelding beschikbaar

Joden uit Nuremberg verbannen

NÜREMBERG 1498- Antisemitisme kent een lange geschiedenis. Op 21 juni, 518 jaar geleden, werden joden uit Nuremberg verbannen door Keizer Maximiliaan van het Heilig Roomse Rijk.

Vanaf het jaar 1096 werden er in Duitsland verschillende Joodse gemeenschappen uitgemoord door boeren. Aanvankelijk had de haat jegens joden een religieus karakter.

Bij aanvang van iedere kruistocht, laaiden de vervolgingen op. In periodes waarin de bevrijding van het heilige land tegen de heidenen centraal stond, werden de joden verantwoordelijk beschouwd voor de kruisdood van Jezus. Daarnaast was er sprake van een groeiende wrok tegen over de dominante positie van de joden in het wissel- en kredietbedrijf. Christenen mochten namelijk geen rente heffen op leningen, omdat ‘tijd’ van ‘god’ was. Joden konden deze economische niche vullen.

In de twaalfde eeuw kwamen er veranderingen tegen andersdenkenden over de katholieke leer. Het doel was niet meer om de kerk te beschermen tegen lekeninvloeden, maar juist de lekenwereld zelf te zuiveren van elementen die niet voldeden aan de kerk, haar instellingen en haar moraal. In 1215 kwam het Lateraans Concilie onder leiding van Innocentius III. Er werden besluiten genomen over de plek van de joden in Europa. Zodoende werd besloten dat joden voortaan een geel insigne op hun kleding moesten dragen en niet langer alle beroepen mochten uitoefenen. Lynchpartijen tegen ketters en joden waren het gevolg. In die tijd werden joden uit hun grondgebied verdreven en werden ze gedwongen om in bepaalde wijken te leven en herkenbare kleding te dragen.

De vaak economische gunstige positie waarin joden zich bevonden wekte afgunst bij niet-joden. Een belangrijke oorzaak voor het oplaaien van antisemitische componenten in de samenleving, was de pest. Zware plagen troffen de inwoners van de stad in de vijftiende en zestiende eeuw. Joden werden beschuldigd de openbare waterbronnen vergiftigd te hebben. Ze werden als zondebokken verdreven en vermoord. Progroms vonden plaats door heel Europa.

Joden werden in Nederland en Duitsland verdreven. Nuremberg was een belangrijke stad en handelscentrum op de route van Italië naar Noord-Europa. Op 21 juni, 518 jaar geleden, werden joden uit Nuremberg verbannen door Keizer Maximiliaan van het Heilig Roomse Rijk. De overlevenden vluchtten naar het oosten, zoals Polen.

Rubrieken: 

Personen: 

Tijdperken: 

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

nummer 1 van 2025

Het komende nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 23 januari. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen.