Marikenwandeling door middeleeuws Nijmegen
Vandaag kun je het middeleeuwse Nijmegen ontdekken tijdens de Marikenwandeling. De stadswandeling duurt ongeveer twee uur en wordt georganiseerd vanuit het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.
Mariken van Nieumeghen of Nimwegen is één van de bekendste inwoners van Nijmegen. Ze heeft alleen nooit bestaan. Mariken is de hoofdpersoon van een mirakelspel uit 1518. Een mirakelspel is een religieus middeleeuws toneelstuk met een sterke moraal. Meestal valt de hoofdpersoon in zonde, of komt onder de invloed van een kwade persoon, en wordt daar weer uit gered door toedoen van een heilige of een engel.
Mariken is een meisje dat door haar oom naar Nijmegen wordt gestuurd om boodschappen te doen, waarbij ze moet overnachten bij een tante. Deze stuurt haar echter weg. Wanhopig bidt Mariken om hulp, waarbij het haar niet uitmaakt of die hulp nu van God of van de duivel komt. De duivel, die zijn kans schoon ziet, verschijnt in de gedaante van ene Moenen aan haar, en haalt haar over om met hem mee te gaan. Zeven jaar lang leeft Mariken onder de naam Emmeken samen met de duivel, tot ze door het zien van een religieus toneelstuk beseft wie Moenen is en zich bekeert.
Razend probeert Moenen haar te doden, maar door gebed van haar oom mislukt dit. Mariken zoekt vergiffenis bij de bisschop van Keulen en zelfs bij de paus. Als straf moet zij drie ijzeren ringen om haar hals en armen dragen. Na jaren van boetedoening verlost een engel haar tenslotte van de ringen. Na haar dood worden de ringen boven haar graf gehangen.
Het verhaal van Mariken is fictief, maar bevat wel echte historische verwijzingen, zoals de gevangenneming van de hertog van Gelre door zijn zoon in 1465, en ook het Witte Vrouwenklooster in Maastricht, waar Mariken haar boeteperiode doorbrengt, heeft echt bestaan. Het mirakelspel is in vele varianten opgevoerd en bewerkt. Sinds 2009 wordt het toneelstuk ook jaarlijks opgevoerd in de binnenstad van Nijmegen. Tot 28 augustus is in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis ook een tentoonstelling over Mariken te zien, met allerlei wetenswaardigheden over Mariken en haar betekenis voor Nijmegen. Zie ook www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl.
