Nyereredag in Tanzania

Op 14 oktober is het Nyereredag in Tanzania. Op deze dag wordt jaarlijks het overlijden van de eerste president van Tanzania, Julius Nyerere, herdacht. Vanaf het moment dat de Federale Republiek Tanzania in 1964 ontstaat is hij 21 jaar president.

Nyerere was één van de zesentwintig kinderen van een stamhoofd in Tanganyika. Dit was een Brits mandaatgebied in Oost-Afrika. Voorafgaand aan zijn politieke carrière studeerde Nyerere in Edinburgh, waarna hij onderwijzer werd in Tanganyika. Dit leverde hem zijn bijnaam Mwalima op, wat ‘leraar’ betekent in het Swahili.

Nyerere zette zich in voor de onafhankelijkheid van Tanganyika en richtte daarvoor in 1954 de Tanganyika Afrikaanse Nationale Unie op. In 1962 werd het mandaatgebied een zelfstandige republiek onder de naam Republiek Tanganyika met Nyerere als president. Op 26 april 1964 voegde de twee eilanden Zanzibar en Pemba zich bij Tanganyika en vormden zo de Federale Republiek Tanzania. Nyerere werd president van deze federatie.

Nyerere staat bekend om zijn socialistische inslag en door zijn achtergrond als onderwijzer vond hij educatie zeer belangrijk. Na een bezoek aan China in 1971 bedacht hij een grootscheeps landbouwplan. Hij ontwikkelde de zogenaamde Ujamaa’s. Dit waren traditionele dorpen in communaal verband, waar sociale voorzieningen als ziekenhuizen en scholen werden toegevoegd. Dit plan kwam echter nooit helemaal van de grond en Tanzania groeide uit tot één van de armste landen ter wereld.

In de buitenlandse politiek nam Nyerere een neutrale positie in. Tanzania bemoeide zich niet met de Koude Oorlog en het onderhield goede banden met zowel westerse als oosterse landen. In 1985 trad Nyerere vrijwillig terug als president van Tanzania. Twaalf jaar later overleed hij op 77-jarige leeftijd aan leukemie in Londen.