Oekraïne en Europa

Gaat een akkoord tussen de president van Oekraïne en de oppositie een einde maken aan de maanden van strijd? Het voortdurende protest van duizenden Oekraïners tegen de regering van president Janoekovitsj gaat niet alleen om meer toenadering tot de Europese Unie.

Bond van Oekraïners

De demonstranten in Kiev ijveren ook voor meer vrijheden voor het volk en inperking van de presidentiële macht. De strijd om onder de invloed van Rusland uit te komen, wordt al langer gevoerd. ‘De Bond van Oekraïners’ in Nederland stuurt de Nederlandse minister-president De Quay in 1961 een telegram.

Krachtig protest

Net is dan bekend geworden dat de gearresteerde KGB agent Stasjinski de Oekraïense vrijheidsstrijders Stepan Bandera en Lev Rebet in 1959, resp. 1957 in München met een gifpistool heeft vermoord. De Bond tekent een krachtig protest aan tegen ‘deze terreurdaden van de Sovjetregering’ en verzoekt de regeringen van vrije landen de Sovjetregering ter verantwoording te roepen ‘voor deze flagrante schending van de rechten van de mens’.De tegenstelling tussen het vrije westen en het communistische Oostblok is groot. De Sovjet-Unie houdt Oekraïne en andere satellietstaten stevig in haar greep. Verzetsbewegingen en protesten tegen de Sovjet-Unie worden de kop ingedrukt. Maar de strijd wordt ook in het westen gevoerd.

European Freedom Council

In 1967 wordt in München een particuliere instelling opgericht in de politieke strijd tegen de Sovjet-Unie, de European Freedom Council (EFC)’coordinating body for organisations fighting communism’. Voorzitter is de leider van de Oekraïense nationalisten, Yaroslav Stetsko die al sinds zijn jeugd voor een onafhankelijk Oekraïne strijdt.In 1969 krijgt de Nederlandse premier Piet de Jong een brief van de EFC met een dringende oproep. De EFC vraagt de vrije wereld, waar Nederland ook toebehoort, het recht op nationale onafhankelijkheid en de mensenrechten voor het Oekraïense volk en alle andere aan de Sovjet-Unie onderworpen staten te verdedigen.

Verscherping

De EFC schrijft dat de Sovjet-Unie sinds de invasie in Tsjecho-Slowakije in 1968, de nationale, religieuze en culturele vervolging in Oekraïne verscherpt. Zo heeft de Sovjet-Unie Oekraïense archieven verbrand om alle verlangens naar vrijheid en een nationale onafhankelijkheid in de kiem te smoren. Ook zijn Oekraïense geestelijken gearresteerd. Het zou tot 1991 duren voor Oekraïne onafhankelijk wordt. En nu nog is er genoeg voor Oekraïners om voor of tegen te strijden.