Onthoofde portretten uit de Victoriaanse fotografie

De opkomst van de fotografie heeft in de Victoriaanse tijd (1839-1901) tot veel opmerkelijke taferelen geleid. Zo was het in Groot-Brittannië niet ongebruikelijk om overleden familieleden nog op de foto te zetten en berichtte IsGeschiedenis eerder ook al over het opmerkelijke fenomeen van de ‘verborgen moeders’. De meest macabere - en tegelijkertijd zeer humoristische – trend uit de Victoriaanse fotografie was echter ongetwijfeld die van de onthoofde portretten.

De uitvinding van de eerste commercieel haalbare vorm van fotografie, de Daguerreotypie, in 1839 resulteerde in een sterke opleving van de portretkunst. Veel mensen uit de middenklasse - die de commissie van een schilder niet konden betalen - kregen nu namelijk de beschikking over een goedkoper alternatief om zichzelf toch te kunnen laten vereeuwigen. De meesten van hen kozen voor een gewoon portret, maar enkelen gaven de voorkeur aan een iets uniekere foto:

Deze opmerkelijke Victoriaanse foto’s werden gemaakt door het combineren van meerdere negatieven in één foto. Fotografen waren op deze manier in staat om allerlei illusies en trucagefoto’s te creëren die er zeer realistisch en schokkend uitzagen. Op 23 mei 1878 plaatste de Britse fotograaf Samuel Kay Balbirnie zelfs een advertentie om deze techniek aan te prijzen. “Onthoofde foto’s met mannen en vrouwen wiens hoofden in hun schoot zweven”, zo viel er te lezen in de krant.

De trend resulteerde in een aantal opmerkelijke, hilarische en soms ook macabere beelden uit een tijd die toch vooral bekendstaat om de strenge regels en preutsheid.