Portretten in de Victoriaanse tijd
Foto’s maken was niet altijd zo eenvoudig als het nu is. Toen de ontwikkeling van de fotografie in de 19e eeuw nog minder ver gevorderd was, duurde het soms wel een uur voordat een foto genomen was. Dit betekende dus ook dat mensen op de foto een uur stil moesten zitten. Vooral in het Engeland van de Victoriaanse tijd (1837-1901) leidde dit tot een bijzonder fenomeen.
Op bovenstaande foto is hier een voorbeeld van te zien. De foto stamt vermoedelijk uit 1870. Op het eerste gezicht lijkt het misschien gewoon een foto waarop twee kleine kinderen poseren. Als je echter beter kijkt, zie je dat er iemand onder het laken zit die het kleinste kind vasthoudt. Vermoedelijk gaat het hier om de moeder die het kind op schoot hield omdat het stil moest blijven zitten. Hierdoor doet de foto wat luguber aan, want het lijkt net of degene die het kind vasthoudt een geest is
Er bestaat overigens ook discussie over de noodzaak van deze ‘hidden mothers’ in de Victoriaanse foto’s. Want waar de meeste mensen in deze foto’s slechts bewijs zien van het feit dat kinderen niet lang genoeg stil konden zitten om goed op de foto te kunnen staan, vermoeden anderen die goed naar de foto’s hebben gekeken dat sommige kinderen op de foto’s al overleden zijn.
Dit heeft te maken met weer een ander fenomeen uit de 19e eeuw. Het was in sommige kringen gebruikelijk om een portret maken met iemand die onlangs overleden was. Dit werd gedaan als een eerbetoon aan de overleden persoon en als nagedachtenis. Omdat foto’s maken duur was bestonden er vaak geen andere foto’s van de persoon. In sommige gevallen werd de net overledene door iemand zo gepositioneerd dat hij of zij rechtop stond, of er werd gebruik gemaakt van stellages.
De kindersterfte was in de Victoriaanse tijd bijzonder hoog. Dus in theorie is het mogelijk dat sommige kinderen die ‘onopvallend’ door hun moeder werden vastgehouden in sommige gevallen al overleden waren. Bij de bovenstaande foto lijkt dit niet het geval en lijkt het gewoon te gaan om iemand die het kind vasthoudt omdat het zo lang duurde voor de foto gemaakt was.
