Tweede Boerenoorlog
Bloemfontein 1900 - Met een speciaal schip, dat onder het bevel van koningin Wilhelmina voer, wordt Paul Kruger in veiligheid gebracht. In Zuid-Afrika woedt de Tweede Boerenoorlog tussen de Afrikaners en de Britten. De belangrijke plaats Bloemfontijn valt aan de Engelse troepen op 13 maart 1900. Het was een oorlog die de Boeren onmogelijk konden winnen.
Boeren zijn de blanke Afrikaans sprekende inwoners van Zuid-Afrika. Het zijn de afstammelingen van Nederlandse kolonisten uit de 17e eeuw, alsmede van kleinere groepen Duitsers, Vlamingen en Franse Hugenoten. Tussen 1830 en 1850 trokken de Afrikaners het binnenland in, omdat de Britten de kuststreken begonnen te domineren. Hier stichtten ze de Oranje Vrijstaat en Transvaal.
De confrontatie tussen de Britten en de Boeren verliep niet vredig. In 1880 brak de eerste Boerenoorlog uit. Er kwam weinig hulp vanuit Nederland. Het land had niet de middelen om in conflict te raken met het machtige Britse Rijk en ook was er weinig aandacht voor de Zuid-Afrikaanse afstammelingen. De eerste oorlog duurde slechts een jaar en de Britten breidden hun territorium verder uit.
Er bleef na deze oorlog een grote druk bestaan op de Boerengemeenschap. In 1885 werd er in de Transvaal een rijke goudbron gevonden. Het trok een grote stroom immigranten naar de Transvaal, die met argusogen werden bekeken door de Boeren. De Engelsen wilden de Transvaal overnemen en het monopolie over de goudmijnen voor zich winnen. Er vonden schermutseling plaats, waarbij de Transvaalse politie buitensporig hard op trad. Zo werd er een Engelsman doodgeschoten in Johannesburg, de bekende zaak-Edgar. Hiermee keerde de publieke opinie in Engeland zich tegen de Boeren.
Paul Kruger onderhandelde als president van de Transvaal met de Engelse Minister van Koloniën Joseph Chamberlain. Kruger zei: “U wilt mijn land.” De onderhandelingen mislukten en op 12 oktober 1899 brak de Tweede Boerenoorlog uit. Ditmaal keek Nederland wel vol belangstelling naar de oude nazaten, temeer omdat in Nederland het nationalisme in opkomst was. Men voelde zich verbonden met de ‘bloedverwanten’ over zee.
Aanvankelijk leken de Boeren aan de winnende hand, maar uiteindelijk waren de Britten veel machtiger. Vanuit Nederland kwam overigens nog steeds geen militaire steun. De culturele banden werden enkel aangehaald en Paul Kruger werd met een speciaal schip uit Zuid-Afrika geëscorteerd naar Nederland, waar hij ontvingen werd als een held. Niet langer konden de Boeren over zelfstandig bestuur beschikken. De voormalige Transvaal en Oranje Vrijstaat werden onderdeel van het Britse Rijk.
