Vandaag jarig: Carl Maria von Weber, Louis Daguerre en Joris Ivens
Vanwege zijn controversiële documentaires werd hij in Nederland geruime tijd beschouwd als persona non grata, maar tegenwoordig wordt Joris Ivens gezien als een van de belangrijkste Nederlandse filmmakers uit de twintigste eeuw. De prijs voor de beste documentaire op het IDFA festival is dan ook naar hem vernoemd. Joris Ivens werd geboren op 18 november 1898.
Een Duitse componist, een Franse fotograaf en een Nederlandse filmmaker. Naast een passie voor kunst deelden Carl Maria von Weber, Louis Daguerre en Joris Ivens nog minstens één ding: 18 november, hun geboortedag.
Carl Maria von Weber (1786-1826) was een Duitse componist en pianist. Hij werd geboren op 18 november 1786 in het Duitse dorpje Eutin. Gedurende zijn jeugd verbleef Von Weber in Wenen, waar hij lessen kreeg van de bekende Oostenrijkse componist Johann Michael Haydn, de broer van de bekende componist Joseph Haydn. Op dertienjarige leeftijd begon hij al met het schrijven van muziekstukken voor de piano. Niet veel later componeerde hij al hele opera’s, waaronder Das stumme Waldmädchen en Schmoll und Seine Nachbarn. In 1800 verhuisde Von Weber naar Saksen, waar hij niet veel later een betrekking kreeg aan het hof van de keurvorst Frederik I. Von Weber maakte in zijn muziek sterk voor de erkenning van de Duitse opera. In 1821 componeerde hij zijn magnum opus met de opera Der Freischutz over de duivel Lucifer. Von Weber overleed op 5 juni 1826 tijdens een reis naar Engeland aan de gevolgen van tuberculose.
Louis Daguerre (1787-1851) was een Frans artiest en één van de eerste fotografen. Hij werd geboren op 18 november 1787 in het Franse Cormeilles-en-Parisis. Gedurende zijn jeugd studeerde hij architectuur en ging hij uiteindelijk in de leer bij de Franse schilder Pierre Prévost. Na afronding van zijn opleiding werd Daguerre theaterontwerper en bedacht hij onder andere een draaiende theatertoneel, dat hij het Diorama noemde. In 1825 begon hij een samenwerking met de maker van de eerste permanente foto, Joseph Niépce, om een praktische methode voor het ontwikkelen van foto’s te bedenken . Na acht jaar kwam Niépce onverwachts te overlijden en moest Daguerre alleen verder experimenteren. Tijdens zijn loopbaan had Daguerre felle concurrentie van de Brit William Talbot, die aan een soortgelijk project werkte. Toch won Daguerre in 1839 uiteindelijk de strijd met de voltooiing van de Daguerreotypie, de eerste commercieel vatbare methode van het ontwikkelen van foto’s. Daguerre overleed 10 juli 1851 op 63-jarige leeftijd. Zijn naam is een van de 72 namen die vereeuwigd staan in de Eiffeltoren te Parijs.
Joris Ivens (1898-1989) was een Nederlands filmregisseur en documentairemaker. Hij werd geboren op 18 november 1898 te Nijmegen. Zijn vader werkte in een fotozaak en dus kwam Ivens al op jonge leeftijd in aanraking met de cinematografie. Na het afronden van zijn opleiding economie legde Ivens zich vervolgens volledig aan het filmen van avant-garde documentaires, waaronder De Brug en Regen. Niet veel later stapte hij over op het maken van films met een politieke en culturele boodschap. Zo was The Spanish Earth (1937) sterk anti-fascistisch en pleitte hij in Indonesia Calling (1946) voor een onafhankelijk Indonesië, wat hem tot persona non grata in Nederland maakte. Ook werd Ivens gedurende zijn leven overtuigd communist en maakte hij onder andere propagandafilms voor Stalin en Mao. Joris Ivens overleed 28 juni 1989 te Parijs. Vanwege zijn grote invloed op de Nederlandse cinematografie wordt jaarlijks op het documentairefestival IDFA de Joris Ivens Award uitgereikt.
