Verkiezing nieuwe secretaris-generaal van de VN: transparanter dan ooit?

Wie wordt de nieuwe secretaris-generaal van de VN? De strijd is weer losgebarsten. Dit keer zijn de verkiezingen in een nieuw jasje gestoken, waardoor ze transparanter zijn dan ooit. Daarnaast hebben vier vrouwen zich kandidaat gesteld. Zal voor het eerst in de geschiedenis een vrouw de positie van secretaris-generaal bekleden? En: wat is er zo innovatief aan het nieuwe verkiezingssysteem?

De secretaris-generaal van de VN

De VN werd na de Tweede Wereldoorlog in 1945 opgericht. De secretaris-generaal is het hoofd van het secretariaat van de VN. Het secretariaat is het belangrijkste bestuursorgaan binnen de VN. Zij zorgt ervoor dat alle organen van de VN draaiende blijven. Het is daarnaast de taak van het secretariaat om alle genomen beslissingen uit te voeren. Het hoofd van het secretariaat wordt door zijn belangrijke taken vaak gezien als het hoofd van de VN. De huidige secretaris-generaal is Ban Ki-moon uit Zuid-Korea. Hij volgde Kofi Annan uit Ghana op in 2007.

Het nieuwe verkiezingssysteem

Ban Ki-moon is de laatste secretaris-generaal die is gekozen via het oude verkiezingssysteem. Hij werd aangedragen door de Veiligheidsraad bij de Algemene Vergadering. Zij keurden hem vervolgens goed. Dit verkiezingsproces vond plaats achter gesloten deuren. Dat gaat bij de opvolger van Ban Ki-moon echter veranderen. Landen kunnen een kandidaat aandragen bij de voorzitters van de Veiligheidsraad en de Algemene Vergadering. Zij kiezen vervolgens welke kandidaten geschikt zijn en presenteren deze op de website. Daarnaast gaan er openbare hoorzittingen komen waarin de Veiligheidsraad iemand aanbeveelt bij de Algemene Vergadering. Zij beslissen vervolgens of ze de voorgedragen kandidaat aannemen. Dus geen ‘achterkamertjes beslissingen’ meer met betrekking tot deze verkiezing.

Eindelijk een vrouw?

Alle secretarissen-generaal waren tot nu toe mannen. Hier kan nu echter verandering in komen. Tot nu toe hebben vier vrouwen en vier mannen zich kandidaat gesteld. Vijftig procent kans dus dat een vrouw de secretaris-generaal wordt. Helen Clark, de voormalig premier van Nieuw-Zeeland, zoekt als kandidaat de media vaak op. Zij heeft veel vernieuwende ideeën voor de VN. Zo zei ze bij BBC: "I would like the security council to look more like the 21st century world we live in today."

Volg de verkiezingsstrijd

Uiteindelijk zal de keuze voor een nieuwe secretaris-generaal alsnog liggen bij de Veiligheidsraad en de Algemene Vergadering. Hier is dus niets aan veranderd. Echter, door het nieuwe systeem hebben landen de mogelijkheid kandidaten aan te dragen en is de hele verkiezing transparanter. Wij kunnen nu dus de verkiezingsstrijd volgen en bekijken hoe de keuze voor een bepaalde secretaris-generaal tot stand is gekomen.