Zelfportret van Van Gogh blijkt broer

Een werk waarvan gedacht werd dat het een zelfportret was van Vincent van Gogh is waarschijnlijk een portret van zijn broer, Theo. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van het Van Gogh Museum in Amsterdam dat dinsdag is gepresenteerd. Hiervoor ging men ervan uit dat hij zijn broer nooit heeft geschilderd. Beide broers hebben altijd veel contact met elkaar gehad.

Vincent van Gogh werd geboren op 30 maart 1853 in Zundert en stierf op 29 juli 1890 in Auvers-sur-Oise. Het portret werd geschilderd in 1887. Hij woonde in die periode in Parijs bij zijn broer.

Vincent van Gogh

Eind 1885, nadat Vincent het sombere werk De Aardappeleters had geschilderd, vertrok hij naar Antwerpen en liet zich inschrijven bij de Academie, waar hij het drie maanden vol hield. De tijd in Antwerpen eiste veel van zijn gezondheid. Hij was overwerkt en uitgeput, verloor tanden en had syfilis. In 1886 vertrok hij naar Parijs.

Theo van Gogh

De broers correspondeerden vanaf 1872 regelmatig met elkaar. Theodorus van Gogh werd geboren op 1 mei 1857 en was een Nederlandse kunsthandelaar. Hij was een succesvol kunsthandelaar voor de firma Goupil & Cie en verhuisde naar Parijs om daar op het hoofdkantoor van de firma te werken. Vanaf 1880 stuurde hij Vincent iedere maand schilderspullen en geld om van rond te komen.

Parijs

In 1886 nodigde Theo Vincent uit om bij hem te komen wonen. Vincent nam het aanbod aan en woonde vanaf maart in Montmartre. Hij kreeg daar zijn eigen atelier en werd geïntroduceerd bij tal van bekende schilders uit die tijd: Paul Gauguin, Paul Cézanne, Henri de Toulouse-Lautrec, Henri Rousseau en Camille Pisarro. Hij verliet Parijs in 1888 op 34 jarige leeftijd.

Zelfportretten

Vincent bracht veertig zelfportretten uit. In 1885 schilderde hij zijn eerste exemplaar. Tussen november 1885 en februari 1886 schilderde hij er vijf. Toen hij naar Parijs vertrok, was hij zeer geïnteresseerd in het schilderen van portretten, maar had geen geld om modellen in te huren. In de tijd dat hij in Parijs woonde bij Theo, schilderde hij rond de twintig portretten van zichzelf. Hij experimenteerde met verschillende kleuren en technieken. Tijdens zijn tijd in Parijs werden zijn portretten langzaamaan lichter van kleur.

Onderzoek

Eén van die zelfportretten blijkt nu dus helemaal geen afbeelding te zijn van de kunstenaar zelf, maar een portret van zijn broer, waar hij toen woonde. Het onderzoek werd geleid door Louis van Tilborgh en Ella Hendriks. Het Van Gogh Museum onderzocht de afgelopen jaren 93 schilderijen van Van Gogh uit zijn Antwerpse en Parijse periode. De broers hadden een grote mate van gelijkenis, maar de kleur van de baard en de vorm van de oren zijn volgens de wetenschappers aanleiding om aan te nemen dat dit schilderij niet bij zijn serie zelfportretten behoort. Klik hier voor een Filmpje over de portretten van Van Gogh.