De oeroude techniek achter muurschilderingen
Muurschilderingen zijn van alle tijden. Muurschilderingen zijn bijna zo oud als de mens zelf, maar in de loop der tijd is de techniek wel geperfectioneerd.
Prehistorische schilderkunst
Schilderingen horen tot de oudste tastbare overblijfselen van de menselijke geschiedenis. De ongeveer vijftienduizend jaar oude grotschilderingen in de Grotten van Lascaux zijn wereldberoemd, maar nog niet de oudste. In Indonesië zijn schilderingen van meer dan 44.000 jaar oud gevonden en een geschilderde handafdruk in Spanje wordt zelfs op meer dan 60.000 jaar oud geschat. Archeologen vermoeden dat die laatste zelfs door een Neanderthaler is gemaakt.
De schilderingen waren vaak jachttaferelen, maar net zo vaak ook minder ‘vehalende’ afbeeldingen, zoals de handdruk. De verf in de grotten werd gemaakt van stoffen die voorhanden waren. Archeologen hebben sporen van houtskool, oker en mangaanoxide in de schilderingen aangetroffen.
Muurschilderingen in Egypte en Rome
Beroemd zijn de muurschilderingen die gemaakt zijn door de Oude Egyptenaren en de Romeinen. Hoewel de Egyptische schilderingen die zijn gevonden in tombes vaak van een uitzonderlijke techniek lijken te zijn, zijn de gebruikte pigmenten weinig anders dan die van de prehistorie. Nog altijd voerden pigmenten met houtskool, oker en dergelijke stoffen de boventoon.
Ook de Romeinen legden zich toe op muurschilderingen. In studies naar de Romeinse schilderingen, viel op dat zij verschillende technieken gebruikten. Niet alleen om de verf aan te brengen, maar ook om ervoor te zorgen dat de verf goed bleef zitten. Voor verschillende ondergronden werden verschillende soorten verf gebruikt. Vaak werden er extracten uit eieren gebruikt, maar op sommige plekken werd er ook bijenwas gebruikt.
Fresco’s
Fresco is een schildertechniek voor muurschilderingen waarbij de verf en de pleisterlaag op de muur uiteindelijk samensmelten tot één geheel. Dat klinkt makkelijker dan het is, want zowel de pleisterlaag op de muur als de verf moeten voor deze techniek aan een hoop eisen voldoen.
Het in fresco schilderen was een moeilijke techniek, die zoals gezegd precies op de juiste manier uitgevoerd moest worden, omdat het werk anders mislukte. Daarnaast waren lang niet alle pigmenten geschikt voor fresco’s. Het is dan ook niet gek dat er werd gezocht naar andere technieken.
Nieuwe chemische technieken
Die lieten wel lang op zich wachten. De chemische technieken die ontstonden in de Industriële revolutie en later nog eens in de twintigste eeuw zorgden ervoor dat er ineens veel meer verschillende soorten verf werden ontwikkeld. Zo ontstonden ook soorten verf met allerlei handige eigenschappen. Door de chemische samenstellingen van verf aan te passen, kon bijvoorbeeld verf gemaakt worden die bepaalde materialen beschermde tegen de elementen. Of verf die goed bleef zitten op oppervlaktes waar andere soorten verf nauwelijks hechtte.
Zo bestaan er soorten verf die metaal beschermen tegen roest, hout beschermen tegen mos. In de scheepvaart bestaan er zelfs types verf die voorkomen dat het deel van een schip dat onder water is, begroeid raakt met wier en schelpen. En nog elke dag komen er soorten verf bij, waardoor er voor bijna elk denkbare toepassing geschikte verf is.
