Gewelddadige executie van ‘kleine koning’ Faisal II van Irak

Saadi Kaddafi is ‘geschokt en woest’ over de gewelddadige dood van zijn vader, ex-dictator Muammar Kaddafi, en zijn broer Mutassim. Hij beschuldigt het nieuwe bewind in Libië van een ‘barbaarse executie’ en van ‘grotesk misbruik van de lijken’. Executies zijn een veelvoorkomend fenomeen in de geschiedenis. Ook de laatste koning van Irak, de kleine koning, werd in 1958 geëxecuteerd door rebellen.

“De koning liep recht in de loop van mijn machinepistool toen hij door de tuin van het paleis vluchtte en probeerde om zijn Opel te bereiken. Ik moest wel op Faisal schieten. Want kroonprins Abdul Allah liep naast hem en zat in het wilde weg om zich heen te schieten. Ze stierven als schurftige honden. Allah is mijn getuige”, aldus kapitein Abdel Saleh na de executie van de jonge koning en zijn familie door de Vrije Officieren. Het was de tijd van het opkomende Arabische nationalisme.

Westers georiënteerde koning

Britten en Fransen hadden tijdens de moeizame vredesbesprekingen in Versailles invloedssferen afgebakend en er kwamen enkele vanuit Londen en Parijs bestuurde Volkenbondsmandaten tot stand. Irak en Trans- Jordanië zouden namens deze organisatie door de Britten worden ‘opgevoed’ tot onafhankelijkheid. In het geval van Syrië en Libanon was dat het geval door de Fransen. Groot-Brittannië maakte werk van zijn taak. Irak en Trans-Jordanië werden door Feisal I (1883-1933) en Abdullah (1881-1951) bestuurde koninkrijken met een grote mate van zelfstandigheid.

Failsal II

In 1939 volgde Faisal II zijn overleden vader, koning Ghazi (1912-1939) op als koning van Irak die bij een auto-ongeluk om het leven was gekomen. Doordat hij op vierjarige leeftijd op de troon was gekomen stond hij tot zijn meerderjarigheidsverklaring op 2 mei 1953, onder het regentschap van zijn oom prins Abdullah (1913-1958), ook wel Abdul Illah genoemd. Hij werd ingehuldigd, maar de feitelijke macht behoorde nog steeds aan zijn oom. Failsal II voerde samen met het Jordaanse koninkrijk, waar zijn neef Hoessein koning was, een prowesters beleid, gericht tegen Nassers verenigde Arabische Republiek.

Vrije Officieren

Toen Egypte en Syrië in 1958 samengingen in de Verenigde Arabische Republiek, kende het enthousiasme in de Arabische wereld geen grenzen. Ook in Irak kwam er een stroming op van revolutionairen, de Vrije Officieren, die genoeg hadden van de Westerse inmenging in het Midden-Oosten. De revolutionairen hadden schoon genoeg van het westers georiënteerde bewind van de koning met zijn kostbare escapades, zoals de bouw van een paleis van 28 miljoen. Ze vonden dat de tijd rijp was om in te grijpen.

Executie

Op 14 juli 1958 bestormden nationalistische militairen tussen vijf en zes uur ’s ochtends het koninklijk paleis waar de koning en zijn familie verbleven. Op het voorhof maakte kapitein Abdel Saleh korte metten met de 23-jarige koning. De koninklijke familie werd in de tuin bijeengedreven en vermoord, inclusief de koning. Korte tijd later viel ook het gepeupel het paleis binnen. Ze sloegen de ramen aan diggelen, sloopten de auto van de koning en doodden veertien familieleden van de koning. Het bloedende en verminkte lichaam van Abdul Illah werd door een kameel door de straten van Bagdad gesleept en vervolgens over een balkon gehangen. Maar de kleine koning lieten ze aanvankelijk liggen op het plein voor het paleis. Later werd hij op een geheimgehouden plaats begraven.

Revolutie

De revolutie nam in totaal één uur in beslag. In de straten van Bagdad liepen de mensen juichend met vlaggen te zwaaien met daarop de afbeelding van generaal Kassem, de revolutionaire leider van de Vrije Officieren. Korte tijd later erkende het westen de nieuwe republiek. Generaal Kassem gaf als reactie op de executie de raad aan een journalist: “Schrijf niet over de verschrikkelijke dingen die in elke revolutie gebeuren! Kijk eens naar de armzalige krotten waarin ons volk woont en ga dan eens naar het paleis, dat die kinderlijke koning voor 28 miljoen voor zijn verloofde heeft laten bouwen. Dan weet u waarom wij revolutie maken.” Onder het bewind van Saddam Hoessein (1979-2003) zijn de lichamelijke resten van de overige leden van de koninklijke familie bijgezet in een tombe.

Executie in Libië

De lezing van de regering van Libië is dat oud-leider Kaddafi na zijn arrestatie in een vuurgevecht terechtkwam tussen zijn getrouwen en troepen van de nieuwe machthebbers. Hij zou daarbij een kogel in zijn hoofd hebben gekregen, net als de kleine koning.