Geen afbeelding beschikbaar

15 november jarig: Paus Nicolaas V, Albrecht van Oostenrijk en Willy Alfredo

Het jaartal 1600 is bij veel Nederlanders bekend. In dat jaar vond bij de stad Nieuwpoort een veldslag plaats tussen de legers van prins Maurits van Oranje en Albrecht van Oostenrijk. Deze Albrecht werd geboren op 15 november 1559.

Op het eerste gezicht lijken een paus, een regent van de Zuidelijke Nederlanden en een Nederlandse sneldichter niet veel gemeen te hebben. Toch delen Nicholaas V, Albrecht van Oostenrijk en Willy Alfredo minimaal één ding: zij zijn geboren op 15 november.

Paus Nicolaas V (1397-1455) werd op 15 november 1397 geboren als Tommaso Parentucelli in Sarzana in Italië. In zijn jonge jaren studeerde hij theologie. Bisschop Niccolò Albergati van Bologna nam hem onder zijn hoede en stuurde hem op reis door Europa. In 1444 volgde Nicolaas Niccolò op als bisschop. In deze functie werd Nicolaas als vertegenwoordiger van de paus naar het Heilig Roomse Rijk gestuurd, waar hij de relatie tussen dit rijk en het pausdom moest verbeteren. In 1447 werd Nicolaas tot de nieuwe paus gekozen. Tijdens zijn pausdom trad de westerse tegenpaus Felix V af, wat een einde maakte aan de splitsing in de Katholieke kerk. Verder probeerde Nicolaas ervoor te zorgen dat Rome de meest prestigieuze stad van dat moment werd. Zo trok hij allerlei wetenschappers, kunstenaars en schrijvers naar Rome en liet hij prachtige bouwwerken bouwen of herstellen. Hiermee wilde hij het aanzien van Rome en de Rooms Katholieke kerk vergroten. Hierdoor werd Nicolaas ook wel de eerste Renaissancepaus genoemd. De val van Constantinopel in 1453 kwam hard aan bij Nicolaas, wat hij bestempelde als een slag voor het christendom en de kennis van de Oudheid. Twee jaar later overleed paus Nicolaas V op 24 maart in Rome.

Albrecht van Oostenrijk (1559-1621) was de zoon van de keizer van het Heilig Roomse Rijk. Hij werd Albert of Albertus genoemd. Vanaf zijn elfde jaar verbleef hij aan het Spaanse hof, bij zijn oom Filips II. Albrecht ging een belangrijke rol spelen in de Spaanse monarchie. Zo werd hij in 1583 benoemd tot onderkoning van Portugal. In deze functie was hij verantwoordelijk voor de uitrusting van de Spaanse Armada in 1588. In 1598 trouwde Albrecht met de dochter van Filips II, Isabella van Spanje. Bij hun huwelijk kreeg het echtpaar het regentschap over de Nederlanden. In feite waren dit alleen de Zuidelijke Nederlanden, omdat de Noordelijke Nederlanden in de Tachtigjarige Oorlog de Spaanse koning niet als heerser erkenden. Het echtpaar nam hun intrek in Brussel. Albrecht was militair niet zeer succesvol. Zo verloor hij zijn eerste veldslag tegen de Noordelijke Nederlanden, bij Nieuwpoort in 1600. In 1609 slaagde Albrecht erin een wapenstilstand met de Noordelijke Nederlanden af te dwingen, het Twaalfjarig Bestand. In 1621 overleed Albrecht en werd opgevolgd door Filips IV.

Willy Alfredo (1898-1976) werd op 15 november als Willem Jue geboren. Vanaf 1935 begon hij als dichter publiek op te treden. Vaak werd hij hierbij begeleid door pianist Dick Harris. Alfredo was vooral populair op feesten en partijen. Zo werd er vaak van zijn diensten gebruik gemaakt tijdens het Sinterklaasfeest. Kenmerkend voor Alfredo was zijn kreet: ‘Roept u maar!’, waarna mensen uit het publiek trefwoorden begonnen te roepen. Van deze trefwoorden maakte Alfredo dan een gedicht. Er is een bekende anekdote over Alfredo, waarin hij niet weet hoe de minister-president van Nederland heet. Uit het publiek werd de naam De Quay geroepen. Hierop dichtte Alfredo: 'De kraai dat is een vogel, bovenop het dak, daar voelt zich het beestje, het meest op zijn gemak.' Na toelichting van Dick Harris dat het over de minister-president ging maakte Alfredo er snel van: ‘De Quay dat is een kerel die niemand kent, maar toch wordt zo'n man in dit land minister-president.’ Alfredo was tot zeer hoge leeftijd actief en overleed op 13 maart 1976.

Personen: 

cover GM3

Het extra dikke nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 18 april. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt