Geen afbeelding beschikbaar

Willem II, Jozef Stalin en Pierre Graber

Hij staat bekend als de meedogenloze leider van de Sovjet-Unie. Door zijn bewind komen tientallen miljoenen mensen om in de goelags, de werkkampen in de Sovjet-Unie. Politieke tegenstanders en andersdenkenden worden massaal vermoord. Jozef Stalin wordt geboren op 6 december 1878.

Op het eerste gezicht lijken een koning van Nederland, een leider van de Sovjet-Unie en een Zwitserse politicus niet veel gemeen te hebben. Toch delen Willem II, Jozef Stalin en Pierre Graber minimaal één ding: hun geboortedatum is 6 december.

Koning Willem II (1792-1840) werd als zoon van de latere koning Willem I in Den Haag geboren. Drie jaar na zijn geboorte vluchtte Willem na het uitroepen van de Bataafse Republiek met zijn vader naar Engeland. In 1813 keerde Willem met zijn vader terug naar Nederland. Als Engels officier nam hij deel aan de slag bij Waterloo, waarin Napoleon beslissend verslagen werd. In datzelfde jaar werd de vader van Willem gekroond tot koning van Nederland. In 1816 trouwde Willem met Anna Paulowna, dochter van de tsaar van Rusland. Zij kregen vijf kinderen, waaronder de latere koning Willem III. Na de hereniging van de Nederlanden werd Willem onder andere minister van defensie onder zijn vader. Vader en zoon kregen echter ruzie, nadat Willem I ontdekte dat zijn zoon betrokken was bij een complot die de zuidelijke Nederlanden bij Frankrijk wilde voegen. Willem II moest koning worden van het land dat Frankrijk en België zou omvatten. Bij de Belgische Revolutie (1830-1839), waarin België zich onafhankelijk verklaarde, speelde Willem II een cruciale rol. Willem stond aan het hoofd van de troepen die de orde moesten herstellen in Brussel. Op 16 oktober 1830 verklaarde Willem echter de onafhankelijkheid van België. Tien jaar later nam Willem de troon over van zijn vader. In 1848 gaf Willem Thorbecke de opdracht om de Nederlandse grondwet te herzien. Zijn gezondheid ging echter snel achteruit en in 1849 overleed Willem II.

Jozef Stalin (1878-1953) werd in het Georgische plaatsje Gori geboren als zoon van een schoenmakersknecht. In zijn jeugd zou hij vaak zijn mishandeld door zijn vader. Stalin ontwikkelde revolutionaire ideeën en sloot zich in 1904 aan bij de bolsjewieken van Lenin. Hij trouwde twee keer, in 1906 en 1919. Stalin maakte de Oktoberrevolutie die de bolsjewieken aan de macht hielpen van dichtbij mee. Hierop werd Stalin benoemd tot minister van Nationaliteiten en diende hij in de Russische Burgeroorlog (1918-1923). Nadat Lenin in 1924 overleed wist Stalin na een machtsstrijd, met als belangrijkste tegenstander Leon Trotski, in 1928 aan de macht te komen. Door de massale te werkstelling van dwangarbeiders hielp Stalin de Russische economie naar een niveau dat zich kon meten met westerse landen. Hele bevolkingsgroepen moesten door de collectivisering van de landbouw gedwongen verhuizen en politieke tegenstanders van Stalin werden onschadelijk gemaakt. Dit leidde tot de Grote Zuivering (1934-1938), waarbij oppositieleiders, andersdenkenden, etnische minderheden en intellectuelen massaal naar de kampen van de Goelag werden gestuurd. Ondertussen nam de dreiging van een oorlog toe. Hierop maakten Stalin en Hitler een afspraak om elkaar niet aan te vallen. Op 22 juni 1941 verbrak Hitler de afspraak met Stalin en viel Duitsland alsnog de Sovjet-Unie binnen. De Duitsers boekten aanvankelijk overwinningen, maar op 9 mei 1945 moesten de Duitsers zich toch overgeven. Deze oorlog kostten tientallen miljoenen mensen het leven. Na de oorlog werden de teugels door Stalin weer strak aangetrokken en stroomden de strafkampen weer vol. Op 5 maart 1953 overleed Stalin in zijn huis in Kuntsevo aan een hersenbloeding. Er wordt geschat dat ongeveer vijftien tot twintig miljoen mensen zijn omgekomen door zijn bewind.

Pierre Graber (1908-2003) werd in La Chaux-de-Fonds in Zwitserland geboren. Hij studeerde rechten in Neuchâtel en Wenen en was vanaf 1933 werkzaam als advocaat. In de jaren dertig werd Graber lid van de Sociaaldemocratische Partij van Zwitserland (SP). Hij vervulde diverse politieke functies en was onder meer burgemeester van Lausanne (1946-1949) en lid van de Nationale Raad in Zwitserland (1942-1969, met uitzondering van 1963). Graber werd op 10 december 1969, als eerste Franstalige Zwitser, in de Bondsraad gekozen. Alhoewel Zwitserland een bondspresident en een bondskanselier heeft, worden de functies van staatshoofd en regeringsleider door de zeven leden van de Bondsraad uitgeoefend.  In 1974 fungeerde Graber als vicepresident en het jaar daarop werd hij gekozen tot bondspresident. Graber bleef tot 1978 lid van de Bondsraad. Op zijn initiatief erkende Zwitserland Noord-Korea en Noord-Vietnam als officiële landen. Graber overleed in 2003 in Lausanne.

Personen: 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

nummer 1 van 2025

Het komende nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 23 januari. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen.