Brits isolationisme

Afgelopen week sprak de Britse premier Cameron zijn veto uit over een nieuw EU-verdrag. In het nieuwe verdrag komen afspraken over toezicht op banken en begrotingen van landen aan bod. Alle lidstaten stemden in, behalve Groot-Brittannië. Critici zijn bang dat Groot-Brittannië geïsoleerd raakt binnen de EU. Het is niet de eerste keer dat de Britten een isolationistische politiek uitoefenen.

Splendid isolation

Aan het einde van de negentiende eeuw voerden de Britten ook een isolationistische politiek, splendid isolationism genoemd. Groot-Brittannië stond toen onder de leiding van de conservatieve premiers Disraeli (1868 en 1874-1880) en Gascoyne-Cecil (1885-1886, 1886-1892 en 1894-1902). De term Splendid isolation werd geïntroduceerd door de Canadese politicus Sir George Eulas Foster, die de Britten roemde om hun gebrek aan bemoeienis met Europese zaken. Het is echter de vraag of dit een bewust beleid was van Groot-Brittannië, of dat het land simpelweg gedwongen werd door omstandigheden.

Speerpunten buitenlands beleid

Het buitenlandse beleid van Groot-Brittannië in de negentiende eeuw had twee speerpunten. Ten eerste mocht de huidige balans van de macht (Balance of power) in Europa niet verstoord worden. Ten tweede wilde Groot-Brittannië dat hun handelsverbindingen met hun kolonies in stand bleven. Groot-Brittannië ging in deze periode geen enkele alliantie aan met de overige grootmachten in Europa en ze schonken veel aandacht aan het behouden en uitbreiden van haar koloniale macht.

Duitse eenwording

In dit beleid kwam verandering na de Duitse eenwording van 1871. Onder leiding van Otto von Bismarck sloot Duitsland in 1882 een alliantie met Oostenrijk-Hongarije en Italië om erfvijand Frankrijk te isloleren. Dit schudde de Britten wakker. Zij waren bang dat Duitsland te machtig werd binnen Europa en de rest van de wereld. Daarnaast keken ze ook met argusogen naar de groeiende macht van Rusland en haar mogelijke uitbreiding tot het oostelijk deel van de Middellandse Zee. Ze waren bang dat de Britse route naar India, via het Suezkanaal in Egypte, in gevaar kwam.

Stopzetting isolationisme

Hierop probeerde de Britten goede relaties te ontwikkelen met Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië en Egypte. Het Britse isolationisme werd definitief stopgezet, toen de Britten in 1902 een alliantie aangingen met Japan.