Ontdekking diamanten in Zuid-Afrika in de 19e eeuw
Vandaag is de diamant ‘Beau Sancy’ geveild, voor 7,3 miljoen euro. De edelsteen, die vier eeuwen lang in het bezit van Europese vorstenhuizen was, werd verkocht door de Pruisische prins Georg Friedrich, die in geldnood zit. Diamanten werden tot de 19e eeuw vooral in India gewonen. In 1871 werden echter de eerste diamanten in Zuid-Afrika gevonden, waarna een gigantische diamantkoorts ontstond.
Zuid-Afrika stond sinds 1806 onder het bewind van de Britten. Nederland, dat het land ‘ontdekt’ had, in 1652, was echter nog overal aanwezig in de vorm van de kolonisten die zich in Zuid-Afrika gevestigd hadden, de zogenaamde ‘Boeren’. De Boeren stichtten na de Britse overname van Zuid-Afrika de onafhankelijke vrijstaten Oranje Vrijstaat en Transvaal.
In 1867 werden in de stad Kimberly, op de grens van de Oranje Vrijstaat en het Britse territorium, de eerste diamanten van Zuid-Afrika gevonden. Hierop vertrokken vele Europeanen naar Zuid-Afrika om op zoek te gaan naar meer edelstenen. Zo ontstond een heuse diamantkoorts. De blanke immigranten waren voornamelijk afkomstig uit Engeland en de Boeren verzetten zich dan ook met hand en tand tegen de Britse inmenging in ‘hun’ diamantwinst. Dit was de directe aanleiding voor de Eerste Boerenoorlog (1880-1881). De conflicten tussen de Boeren en de Britten werden pas beslecht in 1902, toen de laatste Boren zich gewonnen gaven.
Nadat veel Afrikaanse landen hun onafhankelijkheid verkregen in de tweede helft van de 20e eeuw, werd de handel in diamanten steeds vaker omgeven door criminaliteit en conflicten. De strijd om onafhankelijkheid ging namelijk vaak gepaard met bloedige burgeroorlogen, die gefinancierd moesten worden. Rebellengroeperingen gebruikten hiervoor vaak de opbrengst van diamanten, die ze verkochten aan rijke Europeanen en Amerikanen. De kritiek op deze zogenaamde ’blood diamonds’ werd aan het einde van de jaren ’90 steeds heftiger. De Verenigde Naties reageerden hierop door te proberen een certificeringsysteem op te zetten voor legaal verkregen diamanten, wat in werking trad op het Werelddiamantcongres in 2000. De Afrikaanse landen die diamanten dolven, kwamen hierna samen in Kimberly om een concreet plan uit te denken, wat resulteerde in het Kimberley Process Certification Scheme wat ingezet wordt om de herkomst van diamanten te verifiëren.
De ‘Beau Sancy’ die nu verkocht is heeft een onschuldigere herkomst. Hij komt oorspronkelijk uit India, maar kwam in 1604, via Constantinopel in Frankrijk terecht toen koning Hendrik IV hem kocht voor zijn vrouw Maria de’ Medici.
