Biografie van beeldenkunstenares Madame Tussaud

De Volendamse zangers Nick en Simon mocht gisteren hun eigen beelden onthullen in de Nederlandse Madame Tussauds. Vandaag de dag is het een hele eer om in het wassenbeeldenmuseum vereeuwigd te worden, maar in het Frankrijk van de 18e eeuw was dat wel anders. Als Madame Tussaud toentertijd een beeld van je maakte, betekende het namelijk dat je onder de guillotine was beland.

Marie Grosholtz, beter bekend als Madame Tussaud, werd geboren op 1 december 1761 in Straatsburg. Ze was de dochter van de Franse soldaat Joseph Grosholtz en diens vrouw Anne-Marie Walder. Twee maanden voor haar geboorte kwam haar vader echter om het leven tijdens de Zevenjarige Oorlog (1756-1763). Haar moeder besloot daarom enige tijd later met het hele gezin te verhuizen naar het Zwitserse Bern, waar ze werk zocht als schoonmaakster.

Philippe Curtius

Op deze manier kwam Marie op jonge leeftijd terecht in het huishouden van Philippe Curtius, een Zwitserse arts die zich had gespecialiseerd in het maken van wassen modellen. Aanvankelijk gebruikte Curtius zijn talent vooral om zijn anatomische lessen te illustreren, maar na verloop van tijd richtte hij zich steeds meer op het maken van beeltenissen. In 1765 verhuisde de arts dan ook naar Parijs, waar hij een wassenbeeldenkabinet opende. Hier vereeuwigde Curtius onder meer het gezicht van Madame du Barry, de laatste minnares van Lodewijk XV.

Voltaire

Terwijl ze opgroeide in het huishouden raakte Marie zelf ook gefascineerd door de beeldenkunst. Ze trad daarom op jonge leeftijd zelf in de leer bij Curtius, die ze liefkozend haar ‘oom’ noemde. In 1777 voltooide ze haar eerste volledig zelfgemaakte wassen beeld, een gelijkenis van de Franse filosoof Voltaire. Niet veel later volgden andere beroemdheden, waaronder Benjamin Franklin en Jean-Jacues Rousseau.

Franse Revolutie

Tijdens de Franse Revolutie kreeg haar prestigieuze beroep echter een wat meer luguber randje. Ze werd namelijk ingehuurd door de revolutionairen om alle slachtoffers van de guillotine te vereeuwigen. In haar memoires zou ze later schrijven dat ze dagenlang doorbracht op de stapels met lijken, op zoek naar de hoofden van omgekomen burgers. De zogeheten ‘dodenmaskers’ die ze vervolgens maakte werden tentoongesteld in het Museum van de Revolutie.

Madame Tussaud’s

Na de dood van Curtius in 1794 erfde Marie alle wassen beelden, waarna ze besloot er een reizende voorstelling van te maken. Op deze manier kwam ze in 1802 terecht in Groot-Brittannië, waar ze enige tijd een tentoonstelling had in het Lyceum Theatre in Londen. Door de uitbraak van de Napoleontische Oorlogen (1803-1815) kon ze vervolgens niet meer terugkeren naar Europa, waarop ze besloot een museum te beginnen in Engeland.

Enkele jaren daarvoor was ze getrouwd met de Fransman François Tussaud, en dus kreeg haar museum de naam: Madame Tussaud’s. Eén van de bekendste onderdelen van de voorstelling was de Chamber of Horrors, waar de beelden van bekende misdadigers, moordenaars en slachtoffers van de Franse Revolutie tentoongesteld stonden.

Nick en Simon

Na de dood van Marie Tussaud op 15 april 1850 groeide haar creatie geleidelijk uit tot een internationale keten van musea. Zo vestigde Madame Tussauds zich in 1971 ook in Amsterdam, eerst in de Kalverstraat en later op de Dam. Sindsdien zijn er al veel Nederlandse beroemdheden vereeuwigd in het museum, waaronder prinses Maxima, Jan Peter Balkenende en Ali B. Gisteren kregen ook de Volendamse zangers Nick en Simon de eer om hun eigen wassenbeelden te onthullen in Madame Tussauds.