Waarheid achter evangelie naar Judas onthuld

In de jaren ’70 werd een verloren gewaand 'evangelie naar Judas' gevonden, dat Judas als bondgenoot van Jezus afschilderde in plaats van hem neer te zetten als zijn verrader. Het document werd in 2006 na onderzoek als authentiek bestempeld. De betrokken wetenschappers hebben nu bekend gemaakt dat ze deze conclusie hebben gebaseerd op een onderzoek naar een reeks van alledaagse documenten, zoals oude Egyptische huwelijksakten.

Het evangelie van Judas is gefragmenteerd en niet in zijn geheel bewaard gebleven. Toch is er uit het Koptisch-Egyptische geschrift op te maken dat Judas mogelijk niet zo slecht was als in de Bijbel wordt verondersteld. In deze versie van het verhaal draagt Judas Jezus over aan de autoriteiten als onderdeel van een plan om zijn geest vrij te maken uit zijn lichaam, en is er geen sprake van verraad in ruil voor dertig zilverstukken, zoals in de Bijbelse versie geschreven staat.

Inktsoorten

In 2006 werd er een onderzoek gestart door de National Geographic Society naar het document. Microscopist Joseph Barabe en een team van wetenschappers startten een onderzoek naar de inkt waarmee het gehavende document geschreven is. Zo hoopten ze het mysterie te ontrafelen en te ontdekken of het stuk een origineel is of een vervalsing van later datum. In eerste instantie waren de onderzoekers sceptisch omdat ze twee verschillende inktsoorten ontdekten op het evangelie: een zwarte en een bruine inkt, soms zelfs door elkaar gemengd.

Papyrus

Toch wezen andere eigenschappen van het manuscript in de richting van authenticiteit. Zo had de inkt zich niet verzameld in de scheuren en vouwen van het verwrongen papyrus, wat erop wijst dat het document geschreven is op een recht en nieuw stuk papyrus, dat van nature verouderd is geraakt. Vaak is er bij een vervalsing geschreven op een van tevoren gehavend en ‘oud gemaakt’ stuk papyrus, waardoor de inkt zich in de vouwen verzameld bij het schrijven. Ook het dilemma omtrent de twee inktsoorten werd opgelost. Door oude Egyptische huwelijksakten en documenten uit het Louvre te bestuderen, kwam het team er achter dat het gebruik van de beide inktsoorten in de 3e eeuw na Christus gebruikelijk was. Volgens Barabe is ‘de aanwezigheid van beide inktsoorten in overeenstemming met een vroege datering van het evangelie van Judas.’

Wel wijzen Barabe en zijn collega’s erop dat ‘deze bevindingen niet zonder twijfel het bewijs zijn dat het om een authentiek document gaat, maar dat in elk geval nu is aangetoond dat er niets is wat erop wijst dat het om een vervalsing zou gaan.’