22 juni jarig: Hendrikus Colijn

Hendrikus Colijn is als officier van 1892 tot 1909 gelegerd in Nederlands-Indië. Bij zijn terugkeer in Nederland gaat hij de politiek in. Colijn is vijf keer premier van Nederland en staat bekend om zijn harde bezuinigingspolitiek, keiharde optreden en standvastige houding. Later wordt hem onder meer verweten dat hij de dreiging van Nazi-Duitsland verkeerd inschat. Hendrikus Colijn werd geboren op 22 juni 1869 in Burgerveen.

Hendrikus Colijn was de oudste zoon van streng gelovige ouders. Zijn vader had een boerenbedrijf en het was de bedoeling dat Hendrikus de boerderij over zou nemen. Hij zag dat echter niet zitten en wilde liever het leger in. Dat plan keurde zijn vader af, waarna hij als compromis aan een lerarenopleiding begon. Die opleiding beviel Hendrikus niet en in 1886 mocht hij alsnog het leger in.

Colijn werd verliefd op zijn nicht Helena, maar die wees hem af omdat hij niet gelovig genoeg was. Hij bekeerde zich in 1893 tot een nieuwe stroming binnen de gereformeerde kerk, zodat hij alsnog met haar kon trouwen. Het pasgetrouwde echtpaar vertrok naar Nederlands-Indië, waar Colijn gelegerd werd, en kreeg daar drie kinderen. Hij nam in 1894 deel aan de Expeditie naar Lombok, waarbij veel burgerslachtoffers vielen. Tot 1909 steeg hij in militaire rang tot hij majoor was. Daarna kreeg hij vooral op Atjeh hoge bestuurlijke functies.

Leestips-boek

Nederland in de twintigste eeuw

€ 29.90

In september van 1909 keerde hij terug naar Nederland en nam daar plaats in de Tweede Kamer. Nog geen anderhalf jaar later, op 4 januari 1911, werd Colijn benoemd tot minister van Oorlog. Hij voerde in die functie verschillende belangrijke veranderingen in het leger door. Colijn verliet in 1914 de politiek om directeur van de Bataafsche Petroleum Maatschappij (BPM) te worden.

Na het overlijden van Abraham Kuyper volgde Colijn hem op als leider van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP). In 1922 trad hij terug als directeur van de BPM om zich volledig op de politiek te richten. Colijn werd voor het eerst premier in 1925, maar zijn kabinet hield slechts enkele maanden stand. Van 1933 tot 1939 was hij in vier kabinetten premier en was hij verantwoordelijk voor de strenge bezuinigingen tijdens de economische crisis van de jaren’30. De Duitsers pakten hem in de Tweede Wereldoorlog op en verbanden hem naar Ilmenau, middenin Duitsland. Hij stierf daar op 18 september 1944 aan een hartverlamming.