Geschiedenis van het worstelen en pankration

Afgelopen weekend werd er door het Internationaal Olympisch Comité (IOC) gestemd over een laatste extra sport om toe te treden tot de Olympische sporten op de Spelen in 2020 en 2024. Nadat worstelen in februari van dit jaar nog van het programma werd gehaald, is de traditionele Olympische sport nu dus alsnog gered.

Worstelen en de Klassieke Spelen

De Klassieke Olympische Spelen zijn ontstaan in het oude Griekenland in 776 voor Christus. Tijdens deze eerste Spelen stond er alleen een hardloopwedstrijd van slechts 192 meter lang op het programma. Later zouden de Spelen uitgroeien tot een zesdaagse verering van de goden door middelen van feesten, offers en sporten. In 708 voor Christus werd worstelen voor het eerst een Olympische sport, als onderdeel van de vijfkamp met sporten als hardlopen, verspringen, speerwerpen en discuswerpen. Bij het worstelen was slaan en schoppen verboden en probeerde men de tegenstander met beide schouders op de grond te krijgen door middel van grepen.

Worstelen en pankration

Het doel van de worstelsport was volgens de oude Grieken niet zo zeer het verslaan van je tegenstander met brute kracht, maar met list, tactiek en techniek. Voor brute kracht kende de Grieken al het boksen, een andere Olympische sport sinds 668 voor Christus. Toch zou het worstelen zich snel ontwikkelen waarbij ook brute kracht een rol zou spelen. In het jaar 648 voor Christus kwam er een nieuwe sport op het Olympisch programma: het pankration, een samensmelting van boksen en worstelen. Daar waar het bij worstelen ten strengste verboden was om de tegenstander te verwonden, was het bij het pankration niet verboden. Bij het pankration waren er nagenoeg geen regels of verboden. Het was de atleten alleen niet toegestaan om kleding en voorwerpen te dragen, nagels en tanden te gebruiken en om ogen uit te drukken. De enige uitzondering waren de Spartanen, zij stonden zelfs het uitdrukken van de ogen toe.

Worstelen en pankration op de Moderne Spelen

Bij de invoering van de moderne Olympische Spelen in 1896 door initiatiefnemer Pierre de Coubertin werd worstelen toegevoegd als Olympische sport, maar pankration niet. Pankration zou te gewelddadig zijn aangezien de sport in de Oudheid veelal de dood van een tegenstander tot gevolg had. De wedstrijd werd namelijk gewonnen na de opgave, het knock-out gaan of het overlijden van de tegenstander. Dit laatste paste niet in het beeld van de Coubertin bij zijn moderne Spelen. Worstelen zou, met de uitzondering van de Spelen van 1900, gedurende elke Spelen op het programma staan. In 1896 kon men alleen de Grieks-Romeinse worstelstijl beoefenen waarbij alleen grepen vanaf de heupen omhoog toegestaan waren. Vanaf 1904 werd ook de vrije stijl toegestaan waarbij grepen van hoofd tot en met de voet toegestaan waren. Tot slot werd ook het damesworstelen in 2004 toegevoegd als Olympische sport.

Pankration en Mixed Martial Arts

Ondanks het feit dat pankration bij de moderne Spelen nog nooit is beoefend, betekent dat niet dat deze sport nooit meer toegevoegd kan worden. De Grieks-Amerikaanse vechter Jim Arvanitis legde in de jaren '60 en '70 de basis voor amateur pankration en het huidige Mixed Martial Arts (MMA). Hij creëerde het Neo-pankration dat een basis zou worden voor MMA. Vandaag de dag is MMA een erg populaire vechtsport waarvan ook in Nederland de populariteit toeneemt. Of MMA en het Neo-pankration in de toekomst, net als worstelen, te beoefenen zullen zijn als Olympische sport zal de toekomst moeten uitwijzen. De eerste initiatieven doen zich echter al voor om naast worstelen ook deze traditionele Olympische sport in een moderne versie naar de Spelen te loodsen.