Strijd tegen de kernwapens

Syrië heeft het voorstel van de Russische president Poetin om alle chemische wapens onder internationaal toezicht te zetten geaccepteerd. Ook de Verenigde Staten wil akkoord gaan maar het land is nog steeds voor beperkte militaire actie in Syrië. Op 21 augustus 2013 was er sprake van een gifgasaanval op de burgerbevolking, Assad zou hierachter zitten. Ook tijdens de Koude Oorlog was wapenbeperking een belangrijk agendapunt.

Ten tijden van de Koude Oorlog was er een felle strijd gaande tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. De VS was bang dat het in Rusland gevestigde communisme de wereld zou overnemen terwijl de Sovjet-US tegen het kapitalisme van de westerse wereld was. Beiden wilden elkaars macht inbinden en waren constant bezig elkaar te intimideren. Al snel werden hier kernwapens voor gebruikt, beide landen probeerden zo veel mogelijk kernwapens te produceren. Er ontstond een wapenwedloop.

SALT I

Zowel de Sovjet-Unie als de Verenigde Staten wilde dit voorkomen en langzaam werden er gesprekken gestart om deze wedloop tot een einde te brengen en de dreiging van de kernwapens weg te nemen. Belangrijk daarin waren de SALT gesprekken. Dit stond voor Strategic Arms Limitation Talks. Er werden twee rondes gehouden. SALT I ging van start op 17 november 1969 in Helsinki en duurde tot mei 1972. Na aanleiding van deze gesprekken werd het eerste SALT verdrag op 26 mei 1972 getekend. Hierbij spraken de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie af dat er een limiet kwam op het aantal lange afstandsraketten die ze mochten hebben en werden bovengrondse kernproeven verboden.

SALT II

Een vervolg op deze gesprekken kwam datzelfde jaar nog en dit leidde tot het op 18 juni 1979 getekende SALT II verdrag. Er werd afgesproken het aantal lanceerinstallaties te beperken en het aantal kernwapens terug te dringen. In eerste instantie leken de verdragen weinig zin te hebben gehad, de Sovjet-Unie viel in december 1979 Afghanistan binnen omdat ze hier een communistisch regime aan de macht wilden krijgen. Toch zijn de SALT verdragen een opmaat geweest naar een langzame vermindering van de kerndreiging.

Nadat Assad op 21 augustus 2013 chemische wapens inzette tegen de burgerbevolking, is er opnieuw sprake van een gesprek over ontwapening, in dit geval voor Syrië. Ministers van Buitenlandse Zaken Kerry en Lavrov van de Verenigde Staten en Rusland zijn sinds 12 september 2013 in gesprek over het terugdringen en vernietigen van de chemische wapens van Syrië. De twee zijn het nog niet eens geworden en de bespreking die aanvankelijk twee dagen zou duren gaat mogelijk verder in het weekend. Syrië is lid geworden van de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens in Den Haag. Hiermee onderwerpt het land zich aan controle op en vernietiging van de chemische wapens.