Michael Rockefeller vermoord door kannibalen

De Amerikaanse journalist Carl Hoffman geeft aan dat de gouverneurszoon Michael Rockefeller in 1961 geen natuurlijke dood stierf, maar vermoord en opgegeten is door kannibalen in Nieuw-Guinea. De Nederlandse regering zou op de hoogte zijn geweest van het drama, maar heeft de feiten altijd verzwegen.

Expeditie Michael Rockefeller

Michael Rockefeller (1938-1961) was de zoon van de Amerikaanse Nelson Rockefeller, die in de periode 1959-1973 gouverneur van New York was en tussen 1974-1977 de vicepresident van de Verenigde Staten. In 1961 ging Rockefeller junior na zijn studie naar Nieuw-Guinea om daar deel te nemen aan een expeditie voor Harvard's Peabody Museum of Archaeology and Ethnology, onder leiding van de Nederlander René Wassing. Rockefeller en Wassing verlieten de groep om gezamenlijk het zuidelijke Asmat-volk te bestuderen. Hun catamaran kapseisde en Rockefeller zwom naar de wal om hulp te halen. Dit was de laatste keer dat er iets vernomen werd van Rockefeller, hij keerde niet meer terug.

Zoektocht

Na een maand zoeken stopten reddingswerkers met het zoeken naar de gouverneurszoon en werd er algemeen aangenomen dat Rockefeller verdronken was. In deze periode was bekend dat er in Nieuw-Guinea nog kannibalisme bestond, maar ondanks speculaties hierover is nooit bekend geworden wat de exacte doodsoorzaak van Rockefeller is geweest.

Kannibalisme

De mysterieuze zaak werd heropend door de journalist Carl Hoffman. Tijdens Hoffmans onderzoek naar Rockefellers verdwijning voor zijn boek Savage Harvest (2014) stuitte hij bij zijn archiefonderzoek op een brief van een Nederlandse zendeling. De zendeling, Cornelius van Kessel, beschreef hoe Rockefeller door mannen uit het dorp Otsjanep gedood was. De krijgers zouden deze aanval hebben gepleegd uit wraak voor hun dorpsgenoten die jaren daarvoor waren gedood bij een gevecht met Nederlandse kolonisten. De Nederlandse autoriteiten weigerden Van Kessels verhaal naar buiten te brengen, omdat dit zou betekenen dat het Nederland niet was gelukt kannibalisme in Nieuw-Guinea uit te roeien.

Geestenwereld

De Asmat-regio was één van de meest afgesloten regio’s in Nieuw-Guinea. De bevolking had een rijk cultureel erfgoed en geloofden in een geestenwereld die door offers in balans gehouden moest worden. Mede door doden te wreken en kannibalisme probeerden ze dit spirituele evenwicht te behouden. Het kannibalisme speelde ook een belangrijke rol in de Asmat kunst en moorddadige taferelen werden op kano’s, trommels en andere attributen afgebeeld. Deze kunstwerken waren niet enkel decoratief voor de Asmat bevolking, in de kunstwerken huisden geesten en daarmee hadden deze een bepaalde betekenis.

Toegang tot het hiernamaals

Rockefeller kocht enkele stukken van de Asmat bevolking, waarbij hij zich er niet bewust van was wat deze aankopen impliceerden. Zo waren de door Rockefeller aangekochte bisj-palen bedoeld om doden naar de volgende wereld te begeleiden. Volgens Hoffman bleek uit zijn tijd bij de plaatselijke bevolking dat het kopen van deze bisj-palen betekende dat de onwetende Rockefeller dode zielen de doorgang tot een hiernamaals versperde. De enige manier om de balans in het universum te herstellen zou voor de Asmats geweest zijn om Rockefellers leven te offeren.

Onderzoek Hoffman

Door de jaren heen zijn er meerdere mensen geweest die hebben aangegeven dat Rockefellers dood niet een ongeluk was, maar een moord. In de jaren ’60 zeiden ook de Nederlandse priester Jan Smit en de Amerikaanse journalist Milt Machlin dat Rockefeller door de plaatselijke bevolking gedood en opgegeten was. Hoffman geeft geen harde bewijzen, Rockefellers lichaam is immers nooit terug gevonden, maar hij reconstrueerde de gebeurtenissen aan de hand van diverse brieven en bestudering van de zeden en gewoonten van de Asmat-bevolking.