Geschiedenis van veilinghuis Sotheby's

Dinsdag 15 juli 2014 werd bekend dat het oudste internationale veilinghuis, Sotheby’s, samen gaat werken met eBay, één van ’s werelds grootste online veilingsites. De bedrijven gaan op het hoofdkantoor van Sotheby’s in New York onlineveilingen organiseren, waarop direct van over de hele wereld geboden kan worden. Het veilinghuis kent een lange, innovatieve geschiedenis.

Oprichting

Sotheby’s werd op 11 maart 1744 opgericht door Samuel Baker, door middel van een eerste veiling van 457 zeldzame en kostbare boeken uit de bibliotheek van de Britse politicus Sir John Stanley. Het veilinghuis bevond zich aan de York Street in Londen en veilde vele boeken van andere (privé)bibliotheken in de jaren daarna.

In 1767 ging Baker een partnerschap aan met George Leigh, waarop de naam van het veilinghuis zeer voorspelbaar Baker and Leigh werd. Toen Samuel Baker in 1778 stierf, werd het bedrijf aan de York Street nagelaten aan Leigh en een neef van Baker: John Sotheby.

Napoleons bibliotheek

Onder hun vaardige handen groeide het huis door en veilde naast boeken ook af en toe prenten, medailles, munten en andere zeldzame antiekwaren. Leigh stierf echter kinderloos, waarna het bedrijf tachtig jaar lang door verschillende Sotheby’s werd geleid, tot het jaar 1861. In deze periode verhuisde het veilinghuis naar Welling Street 13 en leidde diverse spraakmakende veilingen, zoals in 1823 de bibliotheek die Napoleon meenam in ballingschap naar St Helena.

Vanaf 1861 was er geen Sotheby meer in leven en bloeide het veilinghuis onder leiding van diverse partners. In 1884 veilde Sotheby’s bijvoorbeeld Dante’s Goddelijke Komedie voor 13.000 Britse pond. De zaken gingen zo goed dat een volgende verhuizing niet uit kon blijven: in 1917 verhuisde het vennootschap naar zijn huidige adres: New Bond Street 34-35.

Kunstveilingen

Hoewel Sotheby’s zich pas na de Eerste Wereldoorlog voornamelijk ging richten op de verkoop van kunstobjecten, werd in 1913 het eerste grote succes op dit gebied bereikt met de veiling van een schilderij van Frans Hals voor 9.000 guineas. Al snel werd Sotheby’s een geduchte concurrent van veilinghuis Cristy’s, die tot op dat moment het grootste kunstveilinghuis in Londen was.

In 1958 hield Sotheby’s een kunstveiling die historisch is geworden, toen het de Goldschmidt Collectie (met opvallend veel moderne en impressionistische kunstwerken) veilde voor maar liefst 781.000 pond, destijds een recordbedrag.

Internationaal

In 1955 opende het veilinghuis het eerste internationale kantoor in New York. In 1964 wist Sotheby’s de Amerikaanse leider op het gebied van kunstveilingen, Parke-Bernet Galleries, over te kopen, waardoor de internationale bekendheid van Sotheby’s verder groeide. Parijs en Los Angeles waren de volgende steden waar Sotheby’s kantoren opende en het was het eerste veilinghuis dat voet aan wal kreeg in Hong Kong in 1973 en in Moskou in 1988.

Dure en bijzondere veilingen

Hoewel de nadruk binnen het veilinghuis op de veiling van kunst lag (en ligt), kwamen er bijvoorbeeld in de jaren negentig diverse bijzondere objecten onder de hamer. Zo werd in 1991 de eerste print van de Declaration of Independence geveild, die iemand voor 4 pond op een rommelmarkt had gekocht en voor 2,4 miljoen werd geveild. Ook werd in 1997 de best geconserveerde Tyrannosaurus Rex bij Sotheby’s geveild voor 8,4 miljoen.

Deze bedragen zijn echter nog niets vergeleken met een aantal schilderijen die tot de duurst geveilde kunstwerken ooit behoren. In 2012 werd De Schreeuw van Edvard Munch voor 119,9 miljoen dollar geveild en in 2004 werd bij Sotheby's een Picasso verkocht voor 104 miljoen dollar. Op 3 mei 2006 werd Picasso's portret van Dora Maar met kat bij het veilinghuis voor 95 miljoen dollar geveild.

Schandaal

In het jaar 1983 kreeg Alfred Taubman de onderneming in bezit en maakte hij er een naamloze vennootschap van. Sotheby’s floreerde onder zijn leiding. Toch kwam in 2000 een behoorlijk schandaal aan het licht, waar de twee grootste veilinghuizen ter wereld bij betrokken waren: Christy’s en Sotheby’s.

Tot en met 1995 hadden ze elkaar flink beconcurreerd, maar daarna had Taubman (om de winsten voor beide veilinghuizen te vergroten) illegale prijsafspraken met Christy’s gemaakt. Dit price-fixing scandal kwam door onderzoek van de FBI aan het licht en Taubman verdween in 2002 voor een jaar en een dag achter de tralies. Sotheby’s moest een boete van 45 miljoen dollar betalen.

Recordbedrag

Toch wist de onderneming weer op te krabbelen en nog verder te groeien. Tegenwoordig heeft Sotheby’s 90 vestigingen in 40 landen en haalde het in 2013 een recordbedrag op aan veilinginkomsten: 6,3 miljard dollar.