Watersnoodramp van 1916 ‘grootste verschrikking uit jeugd’ voor Gert Jan Mulder
Door het wassende water meegevoerde schuurtjes, schuttingen, hekjes en wrakhout: de Watersnoodramp richtte in 1916 een ravage aan in de Noord-Hollandse gemeente Waterland. De gevolgen hiervan zijn te zien in de tentoonstelling van het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen Nederland in 7 overstromingen – De Zuiderzee.
Prentbriefkaarten, foto’s en aquarellen in de expositie tonen het onder water gelopen dorp Broek in Waterland en de omliggende volgelopen polders Belmermeer en Broekermeer.
Jeugdherinneringen op papier
Gert Jan Mulder woonde als kind in de Belmermeer en zette zijn herinneringen aan “de grootste verschrikking” uit zijn jeugd op papier: “Ik denk dat het ongeveer zeven uur was dat mijn oom Gerret van de Laan, op het raam tikte en riep: Cees jongen, kom eruit want er is watersnood! Als jongen drong het niet tot mij door wat dat nou inhield. De boerderijen stonden diep in het water [zie onderstaande foto]. Dode schapen en ander vee vooral kippen, tolde door het water. Met een brede golf uit de Broekervaart [zie aquarel Hobbe Smith] vloog het water de Broekermeer in.
Hoe vroeg waren sommige boeren al verrast door het water. Zo kon de familie Cor Polman zich nog net redden op de hooiberg. Wat zal er in hun zijn omgegaan toen ze de 35 koeien voor hun ogen zagen verdrinken! Het paard had zich weten los te trekken en zwom in de stal rond waar al de koeien waren verdronken. Ze zouden zo graag het paard willen redden – maar door de zware vierkantbalk konden ze hem eerst niet op de hooiberg hijsen. Door de balk door te zagen is het hen toch gelukt. Na een zeer angstige tijd, want niemand wist hoe hoog het water wel zou komen, zijn ze gered.”
Over de tentoonstelling Nederland in 7 overstromingen
Duizenden mensen die hun huizen moeten verlaten. Vee dat geëvacueerd wordt. Dijken die doorbreken en rivieren die buiten hun oevers treden. Het zijn de onmiskenbare gevolgen van een watersnoodramp. Tot en met 22 maart 2015 toont het Zuiderzeemuseum in drie zalen Nederland in 7 overstromingen – De Zuiderzee. De tentoonstelling voert bezoekers mee langs de verhalen van slachtoffers en hulpverleners, vertelt het verhaal van de Afsluitdijk en laat zien hoe we ons land wapenen tegen een mogelijke grote overstroming in de toekomst.
Aquarel Hobbe Smith Broekervaart 1916
De tentoonstelling gaat vooral in op de overstroming van 1916 die voor het Zuiderzeegebied grote gevolgen heeft gehad. Niet alleen vanwege het aantal slachtoffers en de materiele schade, maar bovenal doordat deze overstroming de directe aanleiding vormde voor het afsluiten van de Zuiderzee. De aanleg van de Afsluitdijk in 1932 herinnert aan de gevaren van het water en de gebeurtenissen in 1916.
